Sermaye Piyasası Heyeti (SPK) datalarına nazaran, Türkiye’de kripto varlıklarla ilgilenen 7 milyon kişi var. Türkiye’de kripto varlıkların …
Sermaye Piyasası Heyeti (SPK) datalarına nazaran, Türkiye’de kripto varlıklarla ilgilenen 7 milyon kişi var. Türkiye’de kripto varlıkların ödemelerde yasaklanması, yatırımcıların yurtdışı borsalarına yönelmesine neden oldu. Dünya çapında yatırımcıları Bitcoin, Ethereum ve başka dijital varlıklarla ticaret yapmaya davet eden yaklaşık 600 kripto para borsası var. Pekala bunlardan hangileri inançlı?
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İ.Ü. Daima Eğitim Merkezi bünyesinde, kripto varlıklar eğitim ve danışmanlık platformu Lexcio tarafından hazırlanan “Blokzincir Teknolojileri ve Türel Altyapısı” sertifika programında ders veren Cybor Holding CEO’su Alex Aksu, 600 borsadan fakat 60 kadarının inançlı olduğunu söyledi.
Borsaları, siber güvenlikten mevzuat uyumluluğuna kadar farklı kritere nazaran inceleyen Alex Aksu, en yeterli 10 global kripto borsası hakkında şu bilgileri verdi:
Coinbase
Coinbase, ABD’deki en büyük kripto para borsasıdır; Nasdaq’ta tarihin en büyüğü olan 86 milyar dolarlık direkt listeleme yoluyla halka açıldı. Sanal para ünitesi lisansı ile New York DFS tarafından düzenlenir, 44 ABD eyaletine hizmet verir ve bir New York eyalet bankacılığı tüzüğüne sahiptir.
Kraken
ABD, İngiltere ve muhakkak Asya Pasifik yetki alanlarında faaliyette bulunan ABD merkezli Kraken, orta ve ileri seviye kripto tüccarlarına hizmet vermektedir. New York ve Washington eyaleti hariç tüm ABD eyaletlerine hizmette bulunmaktadır ve faaliyete geçmemiş olmasına karşın Wyoming eyaletinden bankacılık lisansı vardır. Yakın vakitte 19 milyar dolarlık müşteri varlığı için bir rezerv ispatı sağladı ve tarihte bunu yapan tek borsa olarak öne çıktı. Global olarak 13 farklı lisansı var ve bu yıl halka arz için planlarını açıkladı. Üreticiler için 16 baz puandaki fiyatları, öbür büyük düzenlenmiş firmalardan daha düşüktür. Vadeli süreç borsası olan tek A sınıfı firmadır.
Robinhood
Robinhood, kurulsuz kripto ve pay senedi ticareti sunan, halka açık, ABD merkezli ve SEC tarafından düzenlenen bir broker dealer’ıdır (kendi ismine süreç yapan finans uzmanı kişi yahut kuruluş). Birden fazla özel kripto borsasına kıyasla ticaret için nispeten düşük sayıda (7) varlık sunar. Firmanın, harici adreslere kripto gönderen bir cüzdan almak için bekleme listesinde 2 milyondan fazla müşterisi var. Düşük giriş maliyeti ve kolay teklif, yeni başlayanlar için uygun hale getirir. Gözaltındaki kripto varlıkları 22 milyar dolarla çok yüksektir.
Crypto
Singapur merkezli, ABD tarafından düzenlenen Crypto.com, Los Angeles’taki eski Staples Center’ın isim hakları için 700 milyon dolar ödedi. 169 jeton ticareti yapıyor ve 349 ticaret çifti sunuyor. Crypto.com, giriş düzeyi süreçler için nispeten kıymetli olan 40 baz puanlık fiyatına karşın Coinbase’den daha yüksek bir süreç hacmine sahiptir.
FTX
29 yaşındaki Sam Bankman-Fried liderliğindeki süratli büyüyen FTX (32 milyar dolar değerindedir), büyük ölçüde kripto türevleri piyasasına dokunarak süratle dünyanın en büyük borsalarından biri haline geldi. ABD ve Japonya’da muhakkak kural ve kanunlara nazaran yönetim edilen kuruluşlara sahiptir ve dünya çapında 100’den fazla ülkede faaliyet göstermektedir. Tom Brady, Stephen Curry, Gisele Bundchen, David Ortiz ve Kevin O’Leary fiyatlı destekçilerdir.
Binance
Bildirilen hacme nazaran dünyanın en büyük kripto para borsası olan Binance, müşterilerine spot, türevler ve DeFi pazarlarında çok geniş bir kripto para çifti (1600’den fazla) sunuyor. Binance’in hacminin birden fazla bitcoin ve eter daima vadeli süreç kaynaklıdır. Binance’in kısa mühlet evvel duyurduğu Bahreyn kripto varlık hizmet sağlayıcı lisansı, dev firmanın mevzuata uygunluk açısından hakikat tarafta adımlar attığını gösteriyor.
Huobi Global
2013 yılında Çin’de kurulan Huobi, orta ve ileri seviye tüccarlara hitap etmektedir. Firma, 200’den fazla varlık için spot piyasalar sunmanın yanı sıra türevler, marj hizmetleri, bir OTC masası ve ana aracılık hizmeti sağlıyor. Şirket ayrıyeten *wash trade suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. 2021’de tüm Çin işini kapattı ve artık faaliyetlerini Singapur dışında yürütüyor.
*Yatırımcıların birebir finansal araç için birebir boyut ve fiyattan, rastgele bir mali yarar sunmayacak şekilde ve çoğunlukla tıpkı anda verdikleri alım ve satım buyruklarına kendi kendine süreç (wash trading) denir. Kendi kendine süreçlerin gayesi kâr elde etmek değil, arz ve talep istikrarına ait aldatıcı bilgiler sunarak piyasayı manipüle etmektir.
Gemini
2013 yılında Winklevoss kardeşler tarafından kurulan Gemini, yasal uyumluluğu teşvik eden imajına büyük ölçüde dayanan ABD merkezli ve düzenlenmiş bir kripto borsasıdır. Ayrıyeten NFT platformu Nifty Gateway’in de sahibidir. Firma, Kasım 2021’de Morgan Creek Digital’den 7.1 milyar dolar değerleme ile 400 milyon dolar topladı. Madeni para ve piyasa sayısı ortalamanın biraz altında olsa da fiyatları ortalama düzeydedir.
GMO Coin
En büyük Japon kripto borsalarından biri olan GMO Coin, 9 kripto çiftinde üreticiler için -1 baz puan ve alıcılar için 5 baz puan (Japon Yeni cinsinden) ile kesimdeki en düşük ticaret maliyetlerinden birini sunuyor. Ana şirket GMO Internet Group, birebir vakitte dünyanın en büyük perakende döviz aracılık firması olan GMO Click Securities’in de sahibidir.
eTORO
eToro, 1,5 milyondan fazla müşteriye ve 19 milyon kullanıcıya çoklu varlık ticareti sunan 9,6 milyar dolarlık bir değerleme ile global olarak düzenlenmiş bir firmadır. Avrupa, ABD ve öbür bölgelerde faaliyettedir. Perakende müşteriler için spreadleri çok yüksektir (kriptoya bağlı olarak 75 baz puandan 490 baz puana çıkarlar), lakin eToroX ünitesinin süreç başına 5 baz puanlık düşük bir fiyatı vardır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
