Konut kiralarının artmasını fırsat bilen ev sahipleri mevcut
kiracılarını evlerinden çıkararak evlerini çok daha yüksek tutarlara
kiralayacakları yeni kiracılar bulmak istiyorlar. Evden çıkmayı kabul etmeyen
kiracılara ise sözleşmelerin çok üzerinde oranlarda zam yapılmak
isteniyor.
Ev kiralarında artış ve fırsatçı ev sahiplerine karşı
yapılacak düzenlemelere ilişkin Sabah Gazetesi’nde haber yer aldı.
FAHİŞ ARTIŞA
“TAVAN” TALEBİ
TÜFE üzerinde artış ve kira parasında ek zam isteyen ev
sahiplerine yönelik şikayetler tüketici hakem heyetlerini, sektör temsilcileri,
ilgili kurumları harekete geçirdi. Kiracıya verilen yasal haklar uygulanmadığı
durumlarda Tüketici Hakem Heyeti’ne, taraflar arasında anlaşmazlıklarda
mahkemeye dava başvurusu yapılabilir.
ŞİKAYETTE BULUNMANIZ
GEREKEN MERCİLER
Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, kirasını
düzenli ödeyen, enflasyon oranında artıran kiracıların sözleşme sürecinden önce
evden çıkarılmasının yasal olarak mümkün olmadığını belirterek, “Ev sahiplerinin bunun aksine
talepleri olması durumunda kira miktarına göre il ve ilçelerdeki tüketici hakem
heyetlerine, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü, Maliye,
CİMER’e şikâyette bulunmalılar. Kira sözleşmesine ödeyecekleri bedeli, süreyi
mutlaka yazmalılar” dedi.
Sektör temsilcileri de kirada fırsatçılığın son bulması için
geçici olarak zam sınırlaması, tavan getirilmesini önerdi. Ayrıca, 5 yılı dolan
kiracılardan rayiç bedel isteme süresinin 8 yıla çıkarılması da talepler
arasında yer alıyor.
EV KİRASINDA
SÖZLEŞME SONA ERDİRİLEMEZ
Kiracı ve kiralayan arasındaki anlaşma, kiracının hakları da
Borçlar Kanunu’na göre belirleniyor. Kanuna göre, Kira sözleşmelerinde kira
bedelinin belirlenmesi dışında kiracı aleyhine herhangi bir değişiklik
yapılamıyor. Konut ya da işyeri kiralarında kiracı, sözleşme süresinin
bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulanmazsa sözleşme aynen devam eder.
Yenilenmeyen kontratlar aynı şekilde 1 yıl süreyle daha geçerli olur. Bu
durumda mal sahibi, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona
erdiremez.
Sektör temsilcileri, “Çocuğum evlenir, kendim taşınacağım” gerekçesiyle
evin boşaltılmasını isteyen ev sahiplerinden noterden yazı istenmesi uyarısında
bulunuyor. Kiracılar, bu koşulla çıkarıp 2 ay sonra kiraya veren ev
sahiplerinden 1 yıllık kira kadar tazminat, taşınma masrafı alabilir.
BORÇLAR KANUNU NE
DİYOR?
Sözleşmede belirlenen koşulların (yıllık ortalama TÜFE
oranı) üzerinde fahiş kira artışı yapılamaz. Borçlar Kanunu’nun 344’üncü
maddesine göre; “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira
bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat
endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla
geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de
uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir
önceki kira yılının TÜFE’deki 12i aylık ortalamalara göre değişim oranını
geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak
hakkaniyete göre belirlenir.”
