Konutta sağlık hizmetleri, hastanın hayat kalitesini yükseltiyor Konutta bakıma muhtaçlık duyan hastalara hizmet vermek üzere çalışmalar …
Konutta sağlık hizmetleri, hastanın hayat kalitesini yükseltiyor
Konutta bakıma muhtaçlık duyan hastalara hizmet vermek üzere çalışmalar yürüten konutta sağlık hizmetleri işçisi, hastaların hayat kalitesini yükseltmeyi hedefliyor. Konutta bakımda hastanın daha az gergin ve daha az gerilimli olabildiğini belirten uzmanlar, doktor, fizyoterapist, psikolog, toplumsal hizmet uzmanı, uğraşı terapisti, konuşma terapisti, bakım hemşiresi, konutta bakım yardımcılarının bu takımın doğal modülleri olduğunu kaydediyor. Uzmanlar, konutta bakım yardımcıları, takımın giderek kıymet kazanan birer üyesi olduğunu da dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu (SHMYO) Meskende Hasta Bakımı Program Lideri Öğretim Vazifelisi Büşra Ecem Kumru, konutta hasta bakımı ve yapılması gerekenlere ait değerlendirmede bulundu.
Öğretim Vazifelisi Büşra Ecem Kumru, konutta sağlık hizmetlerinin, Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren eğitim ve araştırma hastaneleri ile genel yahut kol hastaneleri bünyesinde kurulan meskende sağlık hizmeti üniteleri ile toplum sıhhati merkezi, aile sıhhati merkezi ile sunulduğunu söyledi.
Meskende bakımın sınıflandırılmasının değişiklik gösterdiğini tabir eden Kumru, “Bu sınıflandırmalar, verilen hizmetin tıbbi yahut toplumsal hizmet olmasına nazaran, mühlete nazaran (Kısa vadeli, tıbbi yüklü olan bakım hizmeti ya da uzun vadeli, toplumsal hizmetler), verilen bakımın kimler tarafından verildiğine nazaran değişiklik göstermektedir.” dedi.
Konutta bakım kapsamında sunulan hizmetlere birçok sağlık hizmetinin girdiğini kaydeden Kumru, bu hizmetleri şöyle sıraladı:
Öğretim Vazifelisi Büşra Ecem Kumru, gerek bakım alan gerekse bakım veren açısından yük getiren meskende bakım sürecinin bilhassa profesyonel ellerde, ulusal seviyede makul bir sistem içerisinde yürütüldüğünde bakım süreci içindeki tüm taraflar için olumlu olacağını söyledi.
Konutta bakımda hasta daha az gergin ve daha az gerilimli olabilir
Meskende bakımın, hastaların elde edebilecekleri en yüksek özgürlük seviyesine müsaade verdiğini tabir eden Büşra Ecem Kumru, “ Konutta bakım veren işçi, hastasıyla daha özel bir bağ içinde olması ve hastane ortamında kısıtlanmamış olan hastanın daha az gergin olması durumundan dolaylı olarak etkilenerek daha az gerilimli olabilir.” dedi.
Konutta bakım yardımcıları, uygulamanın 80’ini gerçekleştiriyor
Meskende bakımın bir ekip çalışması olduğunun altını çizen Kumru, “Hekim, fizyoterapist, psikolog, toplumsal hizmet uzmanı, uğraşı terapisti, konuşma terapisti, bakım hemşiresi, konutta bakım yardımcıları bu takımın doğal kesimleridir. Meskende bakım yardımcıları, takımın, giderek değer kazanan bir üyesidir, meskende bakım uygulamalarının 70-80’lik kısmını karşılamaktadırlar.”diye konuştu.
Meskende hasta bakımının memleketler arası ölçekte de uygulandığını tabir eden Kumru, “Florance Nightingale, 1862 yılında Liverpool’da konutta bakım hizmeti verecek ziyaretçi hemşireleri 1,5 yıllık eğitim programı ile yetiştiren birinci okuldur. 19. yüzyıl ile birlikte kurumsallaşma olmuştur. Hastalar, hastaneler, ameliyat, yatarak tedavi, 1940lı yıllarda, kronik hastalıklı bireyler, taburculuk müddetini kısalttığına dair bilgiler sunulmuştur. Amerika Birleşik Devletlerindeki Montefiore Hastanesi Meskende Bakım Programı, 1947’de tıbbi hemşirelik hizmetleri ile toplumsal hizmetlerin birlikte sunulduğu birinci hastane dayanaklı konutta bakım programı olmuştur.” dedi.
ABD’de 1965’ten sonra yaygınlaştı
ABD’de meskende bakım hizmetlerinin 1965’te Medicare ve Medicaid sigorta sistemlerinin hayata geçmesi ile süratle yaygınlaştığını söz eden Büşra Ecem Kumru, “1965 yılında Medicare lisanslı meskende bakım şirketlerinin sayısı 1753 iken, bu sayı 1993 Şubat ayında 6497’ye ulaşmıştır. Amerikan Ulusal Meskende Bakım Derneği kayıtlarına nazaran, 1995’te yaklaşık 15 bin konutta bakım şirketi ve bu şirketlerde çalışan 700 bin sağlık çalışanı bulunmaktadır.” dedi.
Öğretim Vazifelisi Kumru, ülkemizde konutta bakım hizmetlerinin sunumuna ait birinci düzenleme, özel meskende bakım hizmetleri şirketlerine yönelik çıkarılmış olan 10.03.2005 tarih ve 25751 sayılı “Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik” olduğunu kaydederek “Bu yönetmelik, konutta bakım hizmeti verecek sağlık kuruluşlarının açılması, çalışması ve denetlenmesi ile bu kurum ve kuruluşların uyması gereken yol ve temelleri düzenlemek için çıkarılmıştır.” diye konuştu.
Çocuklara ve ailelere de konutta bakım hizmeti sunuluyor
Konutta bakım hizmetinin yalnızca yaşlılara yönelik değil; bedensel, toplumsal ve duygusal istikametten ihtiyacı olan çocuklara ve ailelere de kollayıcı, tedavi edici ve rehabilite edici hizmetlerin süreklilik halinde sunulmasını amaçlayan bir hizmet olduğunu söyleyen Kumru, şunları söyledi:
“Ülkemizde yapılan çalışmalarda çocuk hastalarda konutta bakım konusunda doktor ziyaret sayısı bir hasta için yıllık bir ile sekiz sefer olarak tespit edilmiştir. Doktor ziyaretine neden olan en sık semptom ateş olarak birinci sırada olup, ikinci sırada rutin muayene yer almaktaydı.
Konutta bakım hizmetinde vazifeli doktor dışı sağlık işçisi ziyaret sayısı ise her hasta için ortalama yılda 10 defa olarak tespit edilmiştir. Çoğunlukla çocukların rutin denetimleri emelli yapılmaktadır. Rutin denetimin kapsamına hastaların fizikî gelişiminin takibi, fizik tedavi antrenmanlarının yaptırılması, trakeostomi ve PEG bakımları, dekübit bakımı, aile eğitimi, hastanın bulunduğu odanın ısı ölçümü de dahil olmak üzere fizikî kaidelerin denetimlerin yapılması, sarf gereç temini, rapor çıkarılması, ilaç temin ve teslimi, konutta kan alınarak tetkiklerini yaptırılması üzere çok kıymetli hizmetleri de içermektedir.”
Kumru, Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan Konutta Bakım Uyum Merkezi hastanın merkeze müracaatından itibaren hastaya meskende bakım hizmetinin aile doktoru tarafından mı yoksa bir sağlık kurumu bünyesinde çalışan ünite tarafından mı verileceğine karar verdiğini söz etti.
Öğretim Vazifelisi Büşra Ecem Kumru, “Özel sağlık bakım muhtaçlıkları olan çocukların çoklukla özellikli terapatik ve eğitimsel müdahalelere muhtaçlık duyan entelektüel ve fizikî manileri ve duyu kayıpları mevcuttur. Bu nedenle bu hastaların konutta bakım sayesinde tekrar ve uzamış hastane yatışlarını azaltılmakta, mesken ortamında kapsamlı, ucuz ve aile merkezli bir sağlık hizmeti alması sağlanmaktadır.” dedi.
Konut ortamında sağlık hizmeti kıymetli
Hastanın konuta başarılı bir şekilde taburcu edilmesinden itibaren başarılı ve koordine bir plan dahilinde takip edilmesinin hastanın mevcut ve devam etmekte olan sağlık ihtiyaçlarının karşılanmasında gerekli ögeler olduğunu kaydeden Kumru, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Amaç her çocuğun sağlıklı bir şekilde gelişmesi için uygun tıbbi dayanak alması, hastanın mesken ortamında gereksinimlerinin eksiksiz karşılanması ve bu şekilde tekrarlanmış hastaneye yatışların azaltılması olmalıdır. Kronik hastalıklarla başa çıkma mahareti profesyonel yardım gerektirmekte ve hastane dışındaki vakte taşmaktadır. Konutta bakım hizmetlerinin yokluğu tüm ailenin sıhhatinin hasar görmesiyle sonuçlanabilir. Sağlık hizmeti sunumunun en kıymetli modüllerinden birinin mesken ortamında sağlık hizmeti sunmak olduğu aşikardır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı