Dikkat! Her Şişlik ve Kızarıklık Alerji Olmayabilir

Deri ve mukozalarda yahut iç organlarda tekrarlayan kaşıntısız şişlik atakları, nadir rastlanan kalıtsal bir hastalık olan Herediter Anjioödem’in belirtileri olabilir. Bazen aşikar olmayan belirtiler yüzünden konulan yanlış teşhisler, daha önemli sıkıntılara yol açabilir. Dünya Herediter Anjioödem Günü ilan edilen 16 Mayıs’ta toplumda ve tabiplerde farkındalığı arttırmak gayesiyle tüm dünyada çeşitli aktiviteler düzenleniyor. Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) de ülkemizde doktorlar ve toplum tarafından gereğince bilinmeyen bu hastalığın daha yeterli tanınması için ‘Herediter Anjioödem Teşhis ve Tedavi Rehberi’ yayınladı.

Yüzde ya da bedenin çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan şişme atakları, akla çabucak alerjik atakları getirse de bu şişmeler her vakit alerji olmayabilir. Deri ve mukozalarda, iç organlarda, gırtlak yahut ağız içinde meydana gelen şişmeler, ender rastlanan kalıtsal bir hastalık olan Herediter Anjioödem’in belirtileri de olabilir. Doktorların hastalığı gereğince bilmemeleri yanlış teşhis ve tedaviye yol açarak sorunu daha da ağırlaştırabilir. Bu yüzden 16 Mayıs, dünyada Herediter Anjioödem Günü olarak kabul ediliyor ve her yıl 16 Mayıs’ta toplumda ve doktorlarda farkındalığı arttırmak emeliyle tüm dünyada çeşitli aktiviteler düzenleniyor.

Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) de, bünyesinde 2009 yılında kurulmuş olan Herediter Anjioödem Çalışma Grubu’nun da katkılarıyla hastalık konusundaki farkındalığı arttıracak çalışmalar yapıyor.

AİD, ülkemizde doktorlar ve toplum tarafından gereğince bilinmeyen bu hastalığın daha güzel tanınması için Nisan 2022’de ‘Herediter Anjioödem Teşhis ve Tedavi Rehberi’ni yayınladı. Rehber, Çalışma Grubu’nun önderliğinde Türkiye’nin değişik yerlerinden Herediter Anjioödem konusunda tecrübeli bilim insanlarınca hazırlandı. Tabipler için teşhis ve tedavide kaynak olacak rehberin editörlüğünü Prof. Dr. Aslı Gelincik ve Prof. Dr. Mustafa Güleç üstlendi. AİD, bu çalışmanın yanı sıra Ankara, İstanbul, İzmir, Gaziantep ve Konya’da hem rehberin tanıtımını sağlamak ve hem de tabiplerin Herediter Anjioödem hakkındaki farkındalığını arttırmak hedefiyle hastalığın tanısı ve tedavisiyle ilgili eğitim toplantıları gerçekleştiriyor.

Az bir hastalık olan Herediter Anjioödem Akla Gelmiyor!

AİD Herediter Anjioödem Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Gül Karakaya, 16 Mayıs Dünya Herediter Anjioödem Günü münasebetiyle şu açıklamayı yaptı:

“Herediter Anjioödem (HAÖ) bedenin değişik organlarında şişme (anjioödem) atakları ile seyreden, nispeten ender görülen ve kalıtsal bir hastalıktır. Dünyada sıklığı 1/10.000 ile 1/50.000 arasında değişmektedir. Ülkemizde akraba evliliği sayısının fazla olması nedeniyle aslında daha sık olması beklenmekle birlikte ülkemizdeki gerçek sıklık ve hasta sayısı şimdi bilinmemektedir. Teşhiste en büyük zahmet tabiplerin hastalığı gereğince bilmemeleri ve bu türlü bir hastayı incelerken Herediter Anjioödem’i ön teşhisler arasında akla getirmemeleridir. Bu nedenle hastalık çoklukla çocukluk ve ergenlik periyodunda başlamasına karşın ülkemizdeki hastalar çoğunlukla erişkin yaşlarda teşhis alabilmektedir.”

Çoklukla hastaların şişme şikayetleriyle (anjioödem) hastaneye başvurduklarına değinen Prof. Dr. Gül Karakaya, “Bu üslup müracaatlarda akla çabucak alerjik şişme atakları geliyor ve hastalar alerji kliniklerine yönlendiriliyor. Bu nedenle alerjik bir hastalık olmamasına karşın bu hastalığın teşhis, tedavi ve izlemi daha çok immünoloji ve alerji uzmanlarınca yapılmaktadır” dedi.

Yanlış Teşhis Gereksiz Ameliyata Sebep Oluyor!

Şişmelerin yüzde ve bedenin değişik yerlerinde ve deride de olabileceğini anlatan Karakaya, “Bu şişliklerin en tehlikesi boğaz, gırtlak yahut ağız içinde meydana gelenleridir. Bu durum nefesin tıkanmasına yol açacağı için hayatı tehdit edebilir” diye konuştu. Bağırsaklarda meydana gelecek bir ödemin şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal üzere semptomlara yol açabileceğini ve bu belirtilerin tabiplerini yanıltabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Karakaya, şöyle devam etti:

“Bağırsak atakları gereksiz karın ameliyatlarına yol açabilmektedir. Bazen de bu hastalara ezkaza ülkemizde nispeten daha sık olan ve karın ağrısı atakları ile seyreden Ailevi Akdeniz Ateşi tanısı koyulmakta ve bu hastalığa yönelik tedavi başlanmasına karşın hastanın şikayetleri devam etmektedir.”