Gayrimenkul alım satımlarında rayiç bedel sözü çok sık
telaffuz ediliyor. Rayiç bedel, bir taşınmazın piyasadaki alım satım bedelini
ifade ediyor. Bunun yanında bir de halk arasında ‘belediye rayiç bedeli’ olarak
bilinen ‘vergi değeri’ bulunuyor. Belediyelerin takdir komisyonları tarafından hesaplanan
vergi değeri, taşınmazın minimum alım satım bedelini ifade ediyor. Bu değer hem
bir taşınmazın piyasa değerinin altında satılmasını engellemek hem
de emlak vergisini hesaplamak için kullanılıyor.
Esasen tapu işlemleri sırasında alışveriş hangi
tutar üzerinden yapıldıysa o tutar beyan edilmeli. Şanlıurfa’da sık
karşılaşıldığı gibi, bazı emlakçılar, aracı şirketler, alıcı veya satıcılar
rayiç değer ve vergi değeri arasındaki farkı yasal olmayan bir şekilde
kullanıyor. Yani tapuda gayrimenkulün gerçek satış değeri değil, vergi değeri
veya biraz üstü gösteriliyor.
Şanlıurfa’da, tapu harcı, gelir vergisi, değer artış kazancı
gibi ödemelerden kaçınmak isteyenlerin ilanlarında yasal olmayan bu yönteme çok
sık başvuruluyor. Öyle ki kentte en hızlı konutlaşmanın yaşandığı Karaköprü
ilçesinde internette ilanları yer alan arsa, tarla gibi taşınmaz ilanlarında
çok komik rakamlar göze çarpıyor.
DEĞERİ 3 MİLYON TL OLAN TARLA İLANDA 30 BİN TL
İnternette, Büyükkargılı Mahallesindeki bir ilanda 3 milyon
liradan fazla değeri bulunan tarla 30 bin lira gibi komik bir rakamla satışa
sunuluyor. Şanlıurfa merkeze 15 dakika uzaklıktaki tarlada 2 odalı ev bulunuyor.
Elektrik ve suyu mevcut. Tarlada ahır ve çoban için ayrı bir oda da bulunuyor. Yaklaşık
13 dönüm tarla için ilanda gösterilen metrekare bedeli sadece 2 TL.
Öğütçü Mahallesinde de 16 dönümlük otobana çok yakın konumda
bulunan fıstıklığın ilandaki fiyatı da 36 bin 500 TL. Tarlada 70 fıstık ağacı
bulunuyor. Bağ evi yapmaya müsait tarlanın konumu da şehir merkezine 10 km.
uzaklıkta yer alıyor.
Karaköprü’de kırsal mahallerde bunlara benzer komik
rakamlarla internette satışa çıkarılmış çok sayıda ilan bulunuyor.
