Türk Toraks Derneği’nin 25. Yıllık Kongresi özelinde açıklamalarda bulunan Göğüs Hastalıkları, İmmünoloji ve Alerji Uzmanı Prof. Dr. Gülfem Elif …
Türk Toraks Derneği’nin 25. Yıllık Kongresi özelinde açıklamalarda bulunan Göğüs Hastalıkları, İmmünoloji ve Alerji Uzmanı Prof. Dr. Gülfem Elif Çelik astımda erken teşhisin, doktor denetiminde ilaç tedavisinin, hasta farkındalığının ve tertipli denetimin kıymetini vurgularken Türkiye’nin astım tedavisinde epeyce uygun bir noktada olduğunu belirtti.
Türkiye’de her 100 erişkinden 5 ila 6’sında görülen bir hastalık olan astım hakkında Türk Toraks Derneği tarafından düzenlenen kongre özeinde açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Gülfem Çelik astımda erken teşhis, sistemli ilaç tedavisi ve denetimin ehemmiyetini vurgularken; astımlı hastaların yanlışsız tedavi ile olağan bir hayat sürdürebileceklerinin de üzerinde durdu.
“Astım tedavisinde erken teşhis büyük kıymet taşıyor”
Astım her ne kadar kalıtsal bir hastalık olsa da bilhassa çocukluk devrinde sigara dumanı, hava kirliliği, teneffüs yolu enfeksiyonu üzere çevresel uyaranların bu hastalığın ortaya çıkmasına sebep olduğunu belirten Prof. Dr Gülfem Elif Çelik, “Eğer hastalar nefes darlığı, öksürük ve hırıltı şikayetlerinden biri yahut birkaçını birlikte görüyor; sigara dumanı, toz, koku ve gerilim üzere uyaranlarda nefes darlığı hissediyor, öksürüyorsa ve bu şikayetler tekrar ediyorsa bu astım olabilir. Bu hastalığın tedavisinde erken teşhis son derece kıymetli olduğu için bu belirtileri taşıyan şahısların bir uzmana başvurmasını tavsiye ediyoruz.” halinde konuştu.
“Hastalar şikayetleri varsa doktora başvurmalı, sistemli denetimlerine devam etmeli”
Yapılan çalışmalara nazaran ülkemizde her 100 erişkinden 5 ila 6’sında astım olduğu söyleyen Çelik: “Toplumda astıma dair negatif bir algı var lakin yıllar içindeki gelişmeler astım tedavisini çok düzgün bir noktaya getirdi. Astımın az bilinen bir tarafı uygun tedaviyle hastaların ömür kalitesinin yükseltilebiliyor olması. Astım hastaları uygun tedaviye başlandığında hastalıkları büsbütün denetim altına alınabiliyor, olağan beşerler üzere toplumsal aktivitelerini yapabiliyor, doğum yapabiliyor, seyahat edebiliyor, spor yapabiliyor. Bunun tam karşıtı olarak şikâyeti olup doktora gitmeyen yahut kâfi tedavi almayan hastalarda hastalık ilerleyebiliyor. Ancak bu az bir hasta kümesinde çıkan bir tablo. Uygun tedaviye ulaşan hastalarımızın büyük çoğunluğu hastalıklarını âlâ şekilde atlatıyor, ömürlerine tesiri az oluyor.”
“Astımı olumsuz etkileyen dış faktörlerden uzak durulması ilaç tedavisi kadar önemli”
Tedavi denince akla birinci ilaç tedavisi geliyor olsa da bunun yanında hastaların bir takım çevresel faktörlerden de uzak durması gerektiğini vurgulayan Çelik: “Örneğin sigaraya maruziyet astımda çok önemli bir risk faktörü. Günümüzde ebeveynler daha dikkatli ve şuurlu. Lakin tekrar de bebeklerin, çocukların ve gebelerin yanında da sigara içilmemesi gerekiyor. Bununla birlikte aile fertleri konutlarda astımlı bireylerin yanında da asla sigara içmemeli. Hastaların astımını olumsuz etkileyen dış faktörleri bilip bunlardan uzak durmaları ilaç tedavisi kadar değer taşıyor.”
“Hastaların astım hakkında bilgiye hakikat kaynaklardan ulaşması önemli”
Hastaların astım hastalığının ne olduğu, ne için tedavi edildiği, ne vakit doktora başvurulması gerektiği üzere mevzularda bilgilendirilmesinde epeyce yarar olduğunun bilhassa üstünde duran Çelik: “Hastaların hekimin yanında kaldığı mühletin dışında da bilgilenmesi çok kıymetli. Bu sebeple hastaların tabiplerden sağlıklı bilgi kaynaklarını öğrenmelerini tavsiye ediyoruz.” halinde konuştu.
Astımın ülkemizde erişkinlerin yaklaşık yüzde 3 ila 6’sında; çocukların ise yüzde 10’nda görüldüğünü ekleyen Prof. Dr. Gülfem Elif Çelik “Bu hastalık Türkiye’de erişkinler arasında bayanlarda daha sık görülürken; çocuk yaş kümesinde ise erkek çocuklarında daha sık rastlanıyor.” Astım denilince akla alerji gelse de astım ve alerjik astımın tıpkı şey olmadığını söyleyen Çelik, alerjik astımın yetişkinlerin yüzde 50’sinde görülürken; çocuklarda yüzde 80-85 üzere bir oranda görüldüğünü belirtiyor.
“Astım tertipli tedavi altına alındığında hastalar istediği tüm aktiviteleri yapabilir”
Her hastanın astımının kendine mahsus olduğunu söyleyen Çelik, hastaların kendilerine özel dozda ve seviyede ilaç tedavisi alması, tabipleri ne söylüyorsa onu yapmaları gerektiğini vurguluyor. “Astım kronik bir hastalık olduğu için uzun devirde tedavi alınması zorlaşabiliyor. Genelde hastalarımız tedavi mantığını anladıklarında tedaviye uyumlarının yüksek olduğunu görüyoruz. Bu yüzden tedavi sürecinde düzgün bağlantı kıymetli. Hastalarımızın bunun uzun soluklu ancak denetim edilebilir bir hastalık olduğunu bilmesi gerekiyor. Nizamlı doktor denetimi, gerçek ilaç kullanımı, hastalık konusunda farkındalık sahibi olmak ve en kıymetlisi hayatın içinde kalmak büyük kıymet taşıyor. Nizamlı tedavi edilip denetim edildiği takdirde astım hastaları günlük hayatta istediği aktiviteleri yapabilir. Örneğin bir olimpiyat esnasında Amerika Birleşik Devletleri kadrosunun yüzde 30’u astım hastası idi. Bu da bize mevcut tedavilerin ne kadar tesirli olduğunu gösteriyor.”
“Düzgün ilaç tedavisi ile astım atakları bariz oranda düşüyor.”
Toplumda panik yaratan bir durum olan astım krizleri hakkında da konuşan Çelik. “Astım krizlerinde rahatsızlık verici semptomlar artabiliyor, daha az olan nefes darlığı daha bariz hissedilmeye başlanabiliyor, gece uykuları bozuluyor. Ancak bunun da bir tedavisi var. Örneğin nefes darlığında olağan dışı bir artış görülürse çabucak hekimle temasa geçilirse atakların ilerlemesi önlenebiliyor. Bilhassa düzgün ilaç tedavisi kullanan hastalarda ataklar bariz oranda düşüyor” dedi.
“Türkiye astım tedavisinde ABD ve Avrupa’yla tıpkı pozisyonda.”
Türkiye’de astımın dünya çapındaki rehberler ve bilimsel datalar doğrultusunda tedavi edildiği üzerinde duran Çelik şu anda ABD’de, Avrupa’da bir astım hastası nasıl tedavi ediliyorsa, Türkiye’de de durumun tıpkı şekilde olduğunu, tedavi konusunda ülkemizin epeyce uygun bir pozisyonda olduğunu belirtti.
“İklim sorunu, pandemi üzere durumlardan astım da hissesini alıyor.”
Değişen çağda astım konusunda da birtakım şeyler değiştiğini söyleyen Çelik, “Dünyanın karşı karşıya olduğu iklim değişikliği ve pandemi üzere problemlerden astım da hissesini alıyor. Örneğin hava kirliliği ve sera tesiri üzere faktörlerin alerjenlerin ve polenlerin atmosferde kalış mühletini uzattığı; yapılarını değiştirerek yeni alerjenik yapılar ortaya çıkardığı gözlemlendi” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
