Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından, 1989 yılında dünya nüfusunun 5 milyar beşere ulaştığı tarih olan “11 Temmuz 1987” tarihi “Dünya Nüfus Günü” olarak kabul edilmiştir. Bu özel günde Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından her yıl nüfusun değerli mevzularını ele alan bir tema belirlenmekte ve bu temaya ait farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Dünya nüfusu 1999 yılında 6 milyara ve 2011 yılında 7 milyara ulaştı. Bu yıl, Kasım 2022 tarihinde dünya nüfusunun 8 milyara ulaşacağı iddia edildi. UNFPA, ülkü bir dünyada haklar ve seçeneklerle güçlendirilmiş daha sağlıklı toplumlar için 8 milyar insanın, 8 milyar fırsat manasına geleceğine vurgu yapmaktadır.
Nüfusa değil, insanlara odaklı çalışmalar yapılmasının kıymeti belirtilmektedir. Tahlilin, az ya da çok insan değil, tüm beşerler için (kadınlar, çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler, mülteciler, göçmenler vb. dahil) fırsatlara daha fazla ve eşit erişimden geçtiği belirtilmektedir. Demografik dayanıklılığı sağlamanın en düzgün yolunun, bireylerin üreme hakları ve seçimleri de dahil olmak üzere insan haklarını desteklemekten geçtiği ve giderek birbirine bağlanan bir dünyada demografik olarak çeşitlilik gösteren ülkeler ortasındaki işbirliğinin güçlendirilmesinin kritik değer taşıdığı tabir edilmektedir.
Türkiye, nüfus büyüklüğüne nazaran sıralamada 195 ülke arasında 18. sırada yer aldı
Birleşmiş Milletler nüfus varsayımlarına nazaran 2021 yılı için dünya nüfusunun 7 milyar 874 milyon 965 bin 732 kişi olduğu iddia edildi. Bu iddialara nazaran en fazla nüfusa sahip ülke, 1 milyar 444 milyon 216 bin 102 kişi ile Çin olurken, bu ülkeyi 1 milyar 393 milyon 409 bin 33 kişi ile Hindistan, 332 milyon 915 bin 74 kişi ile Amerika izledi. Bu üç ülke dünya toplam nüfusunun 40,3’ünü oluşturdu.
Türkiye, 84 milyon 680 bin 273 kişi nüfusu ile nüfus büyüklüğüne nazaran 195 ülke arasında 18. sırada yer alırken, dünya toplam nüfusunun 1,1’ini oluşturdu.
Nüfusun en yüksek olduğu birinci 20 ülke, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Yıl ortası nüfuslardır.
Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu ülke Nijer oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran ülkelerin toplam nüfusları içindeki 0-17 yaş kümesi çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ülke, 56,4 ile Nijer oldu. Bu ülkeyi 53,8 ile Mali ve 53,2 ile Çad izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülke, 14,9 ile Singapur oldu. Bu ülkeyi 15,0 ile Japonya ve Kore Cumhuriyeti, 15,7 ile İtalya izledi.
Çocuk nüfus oranı dünya ortalaması, 2021 yılında 30,0 oldu. Türkiye’deki çocuk nüfus oranının 26,9 ile dünya çocuk nüfus ortalamasının altında kaldığı görüldü.
Çocuk nüfus oranının en yüksek ve en düşük olduğu 10 ülke, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Türkiye’nin çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla 24,5 ile İrlanda, 21,1 ile Fransa ve 21,0 ile İsveç olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla 15,7 ile İtalya, 15,9 ile Portekiz ve 16,5 ile Yunanistan oldu.
Türkiye’nin çocuk nüfus oranının 26,9 ile AB üye ülkelerinin çocuk nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü.
Çocuk nüfus oranının AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Genç nüfus oranının en yüksek olduğu ülke Orta Afrika Cumhuriyeti oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran ülkelerin toplam nüfusları içindeki 15-24 yaş kümesi genç nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülke, 22,6 ile Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 22,1 ile Afganistan ve 21,5 ile Nepal izledi. Genç nüfus oranının en düşük olduğu ülke, 8,3 ile Letonya oldu. Bu ülkeyi 9,0 ile Bulgaristan, Litvanya ve Çekya, 9,1 ile Slovenya ve Estonya izledi.
Genç nüfus oranı dünya ortalaması, 2021 yılında 15,4 oldu. Türkiye’nin genç nüfus oranın 15,3 ile dünya genç nüfus ortalamasının çabucak altında olduğu görüldü.
Genç nüfus oranının en yüksek ve en düşük olduğu 10 ülke, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Türkiye’nin genç nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü
Birleşmiş Milletler dünya nüfus iddialarına nazaran AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla 13,5 ile Güney Kıbrıs Rum İdaresi, 12,4 ile İrlanda ve 12,2 ile Danimarka olduğu görüldü. En düşük genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin ise sırasıyla 8,3 ile Letonya, 9,0 ile Bulgaristan, Litvanya ve Çekya, 9,1 ile Slovenya ve Estonya olduğu görüldü.
Türkiye’nin genç nüfus oranının 15,3 ile AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü.
Genç nüfus oranının AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu ülke Japonya oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran ülkelerin toplam nüfusları içindeki 65 ve daha üst yaştaki yaşlı nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek yaşlı nüfus oranına sahip olan ülke, 28,7 ile Japonya oldu. Bu ülkeyi 23,6 ile İtalya ve 23,1 ile Portekiz izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu ülke, 1,4 ile Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Bu ülkeyi 1,9 ile Katar ve 2,0 ile Uganda izledi.
Yaşlı nüfus oranı dünya ortalaması, 2021 yılında 9,6 oldu. Türkiye’nin yaşlı nüfus oranının 9,7 ile dünya yaşlı nüfus ortalamasının çabucak üzerinde olduğu görüldü.
Yaşlı nüfus oranının en yüksek ve en düşük olduğu 10 ülke, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Türkiye’nin yaşlı nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden düşük olduğu görüldü
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran AB üyesi 27 ülkenin yaşlı nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek yaşlı nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla 23,6 ile İtalya, 23,1 ile Portekiz ve 23,0 ile Finlandiya olduğu görüldü. En düşük yaşlı nüfus oranına sahip olan ülkelerin ise sırasıyla 14,6 ile Lüksemburg, 14,7 ile Güney Kıbrıs Rum İdaresi, 14,9 ile İrlanda olduğu görüldü.
Türkiye’nin yaşlı nüfus oranının 9,7 ile AB üyesi 27 ülkenin yaşlı nüfus oranlarından daha düşük olduğu görüldü.
Yaşlı nüfus oranının AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2021
Toplam doğurganlık suratının en yüksek olduğu ülke 6,51 çocuk ile Nijer oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran ülkelerin toplam doğurganlık suratları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek toplam doğurganlık suratına sahip olan ülke, 6,51 çocuk ile Nijer oldu. Bu ülkeyi 5,66 çocuk ile Somali ve 5,46 çocuk ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Mali izledi. Toplam doğurganlık suratının en düşük olduğu ülke, 1,08 çocuk ile Kore Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 1,22 çocuk ile Bosna Hersek ve 1,24 çocuk ile Singapur izledi.
Toplam doğurganlık suratı dünya ortalaması, 2021 yılında 2,42 çocuk oldu. Türkiye’nin toplam doğurganlık suratının 1,70 çocuk ile dünya ortalamasının altında kaldığı görüldü.
Toplam doğurganlık suratının en yüksek ve en düşük olduğu 10 ülke, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Doğum İstatistikleri, 2021
Toplam doğurganlık suratının en yüksek olduğu AB ülkesi 1,85 çocuk ile Fransa oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran AB üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık suratları incelendiğinde, 2021 yılında en yüksek toplam doğurganlık suratına sahip olan ülke, 1,85 çocuk ile Fransa oldu. Bu ülkeyi 1,84 çocuk ile İsveç ve 1,79 çocuk ile İrlanda izledi. Toplam doğurganlık suratının en düşük olduğu ülke, 1,26 çocuk ile Yunanistan oldu. Bu ülkeyi 1,30 çocuk ile İtalya ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi, 1,35 çocuk ile Portekiz izledi. Toplam doğurganlık suratı 2021 yılında 1,70 olan Türkiye, AB üyesi ülkeler arasında 7. sırada yer aldı.
Toplam doğurganlık suratının AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
TÜİK, Doğum İstatistikleri, 2021
Erkekler için doğuşta beklenen hayat müddetinin en yüksek olduğu ülke İsviçre oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran 2020-2025 periyodu için doğuşta beklenen ömür müddetinin dünya genelinde 73,2 yıl, erkekler için 70,8 yıl ve bayanlar için 75,6 yıl olduğu görüldü.
Ülkelerin 2020-2025 periyodu için doğuşta beklenen hayat mühletleri incelendiğinde, erkekler için doğuşta beklenen ömür müddetinin en yüksek olduğu ülke, 82,4 yıl ile İsviçre oldu. Bu ülkeyi 82,2 yıl ile İzlanda ve 82,1 yıl ile Avustralya ve Singapur izledi. Erkekler için doğuşta beklenen hayat müddetinin en düşük olduğu ülke, 52,2 yıl ile Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 52,5 yıl ile Lesotho ve 53,7 yıl ile Çad izledi.
Türkiye’nin erkekler için 75,6 yıl olan doğuşta beklenen hayat mühletinin dünya ortalamasından yüksek olduğu görüldü.
Erkekler için doğuşta beklenen hayat mühleti, 2020-2025
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
Erkekler için doğuşta beklenen hayat mühletinin en yüksek olduğu AB ülkesi İtalya oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus iddialarına nazaran AB üyesi 27 ülkenin erkekler için doğuşta beklenen hayat müddetleri incelendiğinde, 2020-2025 periyodu erkekler için doğuşta beklenen ömür mühletinin en yüksek olduğu ülke, 81,9 yıl ile İtalya oldu. Bu ülkeyi 81,7 yıl ile İsveç ve 81,4 yıl ile Malta izledi. Erkekler için doğuşta beklenen ömür müddetinin en düşük olduğu ülke, 70,8 yıl ile Letonya oldu. Bu ülkeyi 71,0 yıl ile Litvanya ve 72,1 yıl ile Bulgaristan izledi.
Türkiye’nin erkekler için 75,6 yıl olan doğuşta beklenen ömür müddetinin AB üye ülkeleri ortalamasından düşük olduğu görüldü.
Erkekler için doğuşta beklenen hayat müddetinin AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
Kadınlar için doğuşta beklenen ömür müddetinin en yüksek olduğu ülke Japonya oldu
Ülkelerin 2020-2025 periyodu için doğuşta beklenen ömür müddetleri incelendiğinde, bayanlar için doğuşta beklenen hayat müddetinin en yüksek olduğu ülke, 88,1 yıl ile Japonya oldu. Bu ülkeyi 86,7 yıl ile İspanya ve 86,4 yıl ile Kore Cumhuriyeti izledi. Doğuşta beklenen ömür mühletinin en düşük olduğu ülke, 56,6 yıl ile Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu ülkeyi 56,7 yıl ile Çad ve 56,8 yıl ile Nijerya ve Sierra Leone izledi.
Türkiye’nin bayanlar için 81,2 yıl olan doğuşta beklenen ömür mühletinin dünya ortalamasından yüksek olduğu görüldü.
Kadınlar için doğuşta beklenen ömür mühleti, 2020-2025
Kaynak: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri, 2019
Kadınlar için doğuşta beklenen ömür müddetinin en yüksek olduğu AB ülkesi İspanya oldu
Birleşmiş Milletler dünya nüfus iddialarına nazaran AB üyesi 27 ülkenin bayanlar için doğuşta beklenen ömür mühletleri incelendiğinde, 2020-2025 devri bayanlar için doğuşta beklenen hayat mühletinin en yüksek olduğu ülke, 86,7 yıl ile İspanya oldu. Bu ülkeyi 86,0 yıl ile İtalya ve 85,8 yıl ile Fransa izledi. Doğuşta beklenen ömür müddetinin en düşük olduğu ülke, 79,1 yıl ile Bulgaristan oldu. Bu ülkeyi 79,9 yıl ile Romanya ve 80,4 yıl ile Letonya izledi.
Türkiye’nin bayanlar için 81,2 yıl olan doğuşta beklenen hayat müddetinin AB üye ülkeleri ortalamasından düşük olduğu görüldü.
Kadınlar için doğuşta beklenen ömür mühletinin AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2021
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
