Etkilenen kişi üzerinde çok büyük bir tesire sahip olan demans hastalığı yalnızca yakalanan kişinin değil, yakın etrafındakilerin hayatını da olumsuz etkileyebiliyor. Liv Hospital Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Çiğdem Dilek Şahbaz süreci kolaylaştırmak için hasta yakınlarına tekliflerde bulundu.
- Demans olan kişi hafızasını, düşünme maharetini ve kim olduğunu kaybetmekten korkar. Bütün bunlar davranışlarını etkileyebilir. Birden fazla bunama çeşidinin orta ila sonraki evrelerinde, farklı davranmaya başlayabilirler. Birebir soruyu yahut aktifliği tekrarlamak, bir aşağı bir üst yürümek, dolaşmak, gece uyanma ve uyku bozukluğu, her yerde bir partneri yahut eşi takip etmek, olağan etkinliklerinde ilgisizlik yahut ilgisizlik olarak gösterilebilen kendine itimat kaybı üzere. Neden bu türlü davrandıklarını anlamaya çalışmak kıymetlidir.
- Davranıştaki değişikliklerle başa çıkmak sıkıntı olsa da, rastgele bir tetikleyici olup olmadığını anlamaya çalışmak hasta için yardımcı olabilir. Davranış değişikliği ansızın ortaya çıkarsa, nedeni bir sağlık sorunu olabilir.
- Aktif bir toplumsal hayat sürdürmek, sistemli idman yapmak ve kişinin keyif aldığı aktiviteleri sürdürmek yahut yenilerini bulmak, karakter dışı davranışların azalmasına yardımcı olabilir.
- Demans, kişinin beden saatinde yahut uyku-uyanıklık döngüsünde meselelere neden olabilir. Gece olduğunun farkında olmadan gece boyunca tekrar tekrar kalkabilir.
- Bol aktivite gün ışığına maruz kalma sağlar, yatak odasının rahat olduğundan emin olun ve gerekirse bir gece lambası yahut karartma perdesi sağlayın, akşamları kafein ve alkolü azaltmayı deneyin.
- Demans, insanların dışarı çıkma yahut öbür aktiviteler yapma konusunda kendilerini daha az inançta hissetmesine neden olabilir. Onlara aktivitenin ya da oraya ulaşmanın kolay olacağı konusunda garanti verin, nereye gittiklerini ve kimi görebileceklerini detaylı açıklayın.
- Baktığınız kişi agresif bir şekilde davranıyorsa, sakin kalmaya çalışın ve yüzleşmekten kaçının. Bir müddet odadan çıkmak zorunda kalabilirsiniz. Başa çıkma stratejilerinden hiçbiri işe yaramazsa, kısa müddetli tedavi olarak bir ilaç reçete edilebilir. Bu bir danışman psikiyatrist tarafından reçete edilmelidir, lütfen yardım almaktan kaçınmayın.
- Doktorunuzdan “kontrolsüz ağrı, tedavi edilmemiş depresyon, idrar yolu enfeksiyonu (İYE) üzere enfeksiyon, ilaçların yan etkileri” üzere altta yatan nedenleri ekarte yahut tedavi etmesini istemeniz değerlidir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
