Düdüklü tencerenin emniyet supabı ‘mizah’ Gülmenin ve kahkaha atmanın, yüksek ölçüde endorfin salgılanmasını beraberinde getirdiğini söz eden …
Düdüklü tencerenin emniyet supabı ‘mizah’
Gülmenin ve kahkaha atmanın, yüksek ölçüde endorfin salgılanmasını beraberinde getirdiğini söz eden Psikiyatrist Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, güldüğümüzde üretilen endorfinin bizi uygun hissettirdiğini ve olumlu ruh haline yardımcı olduğunu belirtiyor. “Mizah ve gülmenin hayattan alınan doyumu artırıyor” diyen Sayar’a nazaran, “İnsanlar bir grup içinde birlikte güldüklerinde ve bu kimyasallar salındığında, rahatlık, beraberlik ve güvenlik hissini teşvik ediyor. Kümenin bir üyesi gülerse, başkalarında endorfin salınımını tetikleyerek zincirleme tepkiye yol açıyor. Endorfinlerin salınması, kişinin öznel mutluluğunun artmasına ve gerilim seviyesinin düşmesine neden oluyor.” Rahatlatan mizahı, düdüklü tencerenin emniyet supapına benzeten Sayar, mizahın değerli ve sağlıklı bir baş etme biçimi olduğunu da vurguluyor.
Dünya Nöroloji Federasyonu tarafından “Dünya Beyin Günü” olarak kabul edilen 22 Temmuz’da, beyin sıhhatinin değerine dikkat çekilmesi amaçlanıyor. Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sıhhati ve Hastalıkları ABD Öğretim Üyesi, NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, ruhsal uygun oluş ve mizahın beyin sıhhatine tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.
Psikolojik sağlamlıkla ilgili birçok özellik bulunuyor
Psikolojik sağlamlığı “zorlu ömür şartlarının tesirine karşın ruhsal güzellik halini muhafaza ve bu hale geri dönebilme kabiliyeti” olarak tanımlayan Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, “Psikolojik sağlamlık, bireyin olumsuz ve berbat şartlarla nasıl üstesinden geldiği ve travmayı nasıl atlattığı ile ilgidir. Ruhsal sağlamlıkla bağlantılı birçok özellik tanımlanmıştır. Özgüven, özsaygı, zeka düzeyinin olağanın üstünde olması, toplumsal maharetler, yumuşak başlılık, sağlıklı biyolojik yapıya sahip olma, yetenekli kabul edilme, otokontrol marifeti, akademik muvaffakiyet, optimistlik üzere etmenlerin yanı sıra, mizah mahareti ve gülebilmek de ruhsal sağlamlıkla bağlantılıdır.” dedi.
Rahatlatan mizah, “emniyet supabı” gibidir
Gülme ve mizahı birbirinden ayırmak gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, rahatlatan mizahın emniyet supabı fonksiyonunu gördüğünü belirterek “Gülmek uygun iken; mizah, bazen karşıdakini küçük düşürmeye yönelik bir araç olarak da kullanılabilmektedir. Direkt düşmanlık yahut etkin agresyon göstermek yerine birey karşıdaki bireye olan düşmanlık ve negatif hislerini mizah yoluyla iletebilmektedir. Bu tahminen bireyde rahatlama yaratsa da etrafında tansiyon yaratabilmektedir. Ama rahatlatan mizah, tıpkı bir düdüklü tencerenin emniyet supabı üzeredir. Tansiyon ve hudut patlaması yaşayacak olan hudut sisteminde, sistemin rahatlamasını sağlar.” diye konuştu.
Mizah kıymetli ve sağlıklı bir baş etme biçimidir
“Gülerek rahatlamak, kişinin daha evvelki tecrübelerden biriktirdiği sinirsel gücünü boşaltmasına ve ortaya çıkarmasına yardım eder” diyen Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, “Mizah ve mizah sonucu oluşan espriler, bastırılmış hislerin sözüne müsaade verir. Bu değerli ve sağlıklı bir baş etme biçimidir. Mizah içinde olmak istemediğimiz ve hoşlanmadığımız durumlar için bir kendini muhafaza sistemidir.” dedi.
Mizah ve gülme, hayattan alınan doyumu artırıyor
Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, bilimsel araştırmaların mizah ve gülmenin kan basıncı, kalp atışı, teneffüs, üzere sistemleri düzenlediğini, acı hissini azalttığını gösterdiğini vurgulayarak “Bunun yanı sıra öbür beşerlerle alaka kurma, akıl ve duygusal sağlık içinde mizahın yüksek kıymeti vardır. Ömürden alınan doyumu artırır, daha âlâ bağlar kurabilmemizi sağlar.” dedi.
Gülmek neden düzgün hissettiriyor?
Gülmek ve kahkaha atmanın, yüksek ölçüde endorfin salgılanmasına neden olduğunu tabir eden Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Endorfinler, beyin ve hudut sistemi içinde salgılanan ve beden üzerinde ruhsal tesirleri olan bir grup hormondur. Güldüğünüzde bedeniniz doğal olarak endorfin üretir bu doğal kimyasallar bizi güzel hissettirir ve olumlu bir ruh haline yardımcı olur. Beşerler bir grup içinde birlikte güldüklerinde ve bu kimyasallar salındığında, rahatlık, beraberlik ve güvenlik hissini teşvik eder. Kümenin bir üyesi gülerse, başkalarında endorfin salınımını tetikleyerek zincirleme tepkiye yol açabilir. Endorfinlerin salınması, kişinin öznel mutluluğunun artmasına ve gerilim seviyesinin düşmesine neden olur. Gülme ile kaslar gevşer, bedende gerginlik azalır, zihin dertli fikirlerden uzaklaşır.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
