İnşaat malzemeleri ihracatı yıl sonu için rekor sinyali verdi

Türkiye İnşaat Materyali Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) her ay hazırladığı Dış Ticaret Endeksi’nin haziran ayı sonuçlarını açıkladı. Son aktüel bilgilerin yer aldığı rapora nazaran mayıs ayında resmi tatiller nedeniyle azalan çalışma günü sayısının tesiriyle düşüş kaydeden inşaat materyalleri sanayi ihracatı, haziran ayında hem aylık hem de yıllık olarak rekor kırdı. Paha olarak endeksin ölçülmeye başladığı 2013 Ağustos ayından bu yana en yüksek ihracat gerçekleşirken, ortalama ünite fiyatlar yüzde 28,5 arttı.

İnşaat gereci dalının çatı kuruluşu Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Gereçleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi haziran ayı sonuçlarına nazaran; inşaat materyalleri endüstrisi ihracatta iki yeni rekora imza attı. Haziran sonu itibariyle aylık ihracat 3,36 milyar dolar ile tarihi doruğuna ulaşırken, yıllık ihracat büyüklüğünde 34,52 milyar dolarla rekor kırıldı. Bu periyotta kıymet olarak en yüksek ihracat gerçekleşirken, ortalama ünite fiyat yüzde 28,5 arttı.

Dış ticarette haziran ayında yüksek bir performans gösteren inşaat gereçleri endüstrisi, ölçü olarak daha hudutlu artışla 5,31 milyon tonluk ihracat gerçekleştirdi.

Yıllık (son 12 aylık) ihracat ise ölçü olarak 63,56 milyon tona gerilerken, yıllık ortalama ihracat ünite fiyatı 0,54 dolar/kg oldu.

Haziran ayında ihracat ünite fiyat endeksi 108,98 puanla 2015 Ocak ayından bu yana en yüksek düzeyine çıktı. 2021 yılı haziran ayında 0,49 dolar/kg olan ortalama ihracat ünite fiyatı, yüzde 28,5’lik artışla 2022 yılı haziran ayında 0,63 dolar/kg düzeyine yükseldi.

Bu periyotta ithalattaki artış da devam etti. 2022 yılı haziran ayında inşaat materyalleri ithalatı geçen yıla nazaran yüzde 27’lik artışla 957 milyon dolara yükseldi. Kıymet ve ölçü olarak da yılın en yüksek sayılarına ulaşıldı. Haziran ayında inşaat materyalleri ithalatı 336 bin 613 ton, ithalat ünite fiyatı ise 2,84 dolar/kg oldu.

Yılın birinci yarısını tarihin en yüksek sonucuyla kapatan inşaat materyalleri sanayi ihracatının önümüzdeki altı ayda, savaşın tesirleri, yüksek global enflasyon ve resesyon tasalarının tesiri altında kalması bekleniyor. İhracat ünite fiyatlarının da düşeceği varsayımlarına karşın yıl sonunda yıllık ihracat büyüklüğünün geçen yılın üzerinde gerçekleşeceği öngörülüyor.

Bazı alt kesimlerde ihracat ölçü olarak azalmaya başladı

İnşaat materyalleri haziran ayı ihracat performansı alt bölümler prestijiyle geçen yıl ile karşılaştırıldığında daha çok ünite fiyat artışlarından kaynaklanan kıymet artışları izlendi. Ölçü olarak ise düşüşler başladı.

2022 yılı haziran ayında global emtia ve kesin eser fiyatlarındaki yüksek seyrin tesiriyle sekiz alt eser kümesinin tamamında ihracat ünite fiyatları 2021 yılı haziran ayına nazaran yükseldi.

Bu devirde demir çelik eserlerin ortalama yıllık ihracat ünite fiyatları geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 34,5, mineral, taş ve toprak eserlerin yüzde 26, prefabrik eserlerin yüzde 30,1, ağaç ve ahşap eserlerin yüzde 21,6 ve metal bazlı eserlerin yüzde 32,4 oranında arttı.

Sekiz alt eser kümesinin beşinde ihracat 2022 yılı haziran ayında ölçü olarak geçen yılın haziran ayının altında gerçekleşti. Ölçü olarak düşüşlerde geçen yılın yüksek artışlarının baz tesirleri görülmeye başlandı ve yalnızca üç alt eserde ölçü olarak artış yaşandı.

Haziran ayında ölçü olarak ihracat artışları kimyasal bazlı eserlerde yüzde 15,4, yalıtım materyallerinde ise yüzde 29,5 oldu. Mineral, taş ve toprak eserlerin ihracatı ölçü olarak yüzde 8,7, demir çelik eserlerin yüzde 14,3 azaldı.

Sekiz alt eser kümesinin tamamında ihracat kıymet olarak değerli artışlar kaydetti. Yalıtım materyallerinde yüzde 31, metal bazlı eserlerde yüzde 30,6, prefabrik yapılarda yüzde 25,3, kimyasal bazlı eserlerde yüzde 21,2, ağaç ve ahşap eserlerinde ise yüzde 20,2 oranında arttı.

Türk sanayi mallarına ek talep savaşın tesirlerine karşın sürüyor

Geride bıraktığımız mayıs ayında çalışma gün sayısının azalması nedeniyle Türkiye sanayi ihracatında yaşanan düşüş sonrası haziran ayında, yılın en yüksek ikinci aylık ihracatına ulaşıldı. Bu periyotta sanayi eserleri ihracatı bedel olarak 17,34 milyar dolara yükseldi.

Rusya-Ukrayna savaşının tesirleriyle birlikte Türkiye’ye yönelik ek talep artarak devam ediyor. Yüksek ihracat ünite fiyatlarının ihracata katkısı da sürüyor. Haziran ayında Türkiye’nin toplam sanayi eserleri ihracatı ölçü olarak 11,19 milyon ton olarak gerçekleşti. Ortalama yıllık ihracat ünite fiyatları ise hudutlu ölçüdeki düşüşe karşın yüksek kalmaya devam etti. Sanayi malı ihracatında ortalama ünite fiyatlar 2021 yılı haziran ayında 1,44 dolar/kg iken, 2022 yılı haziran ayında 1,55 dolar/kg’a çıktı.

Küresel ölçekte emtia ve sonuncu eser fiyatlarındaki artış ünite fiyatlar üzerinde belirleyici oluyor. Devam eden savaş fiyatları üst iterken resesyon telaşları düşüş baskısı oluşturuyor. Yılbaşından bu yana Türkiye’nin sanayi mallarına yönelik ek talep ise artış kaydediyor. Hem Rusya-Ukrayna savaşının pazarlarda artan tesirlerinin hem de resesyon kaygılarının önümüzdeki aylarda sanayi ihracatını sınırlaması bekleniyor.