29. Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde Cannes başta olmak üzere dünya şenliklerinin en güzellerinden oluşan 33 sinemalık seçki Kadir Beycioğlu …
29. Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde Cannes başta olmak üzere dünya şenliklerinin en güzellerinden oluşan 33 sinemalık seçki Kadir Beycioğlu anısına gösterilecek. Seçkide Claire Denis, Dardenne Biraderler, Cristian Mungiu, Hirokazu Koreeda üzere ustaların yanı sıra genç yeteneklerin sinemaları yer alıyor.
Türkiye’nin en sinemasever izleyici profillerinden birine sahip olan Adana Altın Koza Sinema Şenliği kapsamında bu yıl, 34 ülkeden 33 sinemanın gösterileceği, gerek kazandıkları mükafatlar gerek direktörleri açısından çarpıcı bir seçki oluşturuldu. Önde gelen şenliklerden ödüllü imaller, usta direktörlerin yeni sinemaları, iklim değişimi ve yoksulluk temalarının işlendiği özel seçkiler geçen yıl vefat eden Sinema Koordinatörü Kadir Beycioğlu anısına gösterime sunulacak.
Cannes Sinema Festivali’nin en iyileri
Günümüz Fransız sinemasının özgün yaratıcılarından, Çikolata’dan 35 Tek Rom’a, Beyaz İnsan’dan Düzgün İş’e bir dizi klasiğe imza atan Claire Denis, Cannes Sinema Festivali’nde Heyet Büyük Mükafatı kazanan
Öğle Güneşinde Yıldızlar’da izleyicileri sinemalarında aşina oldukları coğrafyadan uzağa götürüyor. Büyüdüğü Afrika’dan ve yaşadığı Fransa’dan Orta Amerika’ya gidiyor; Nikaragua’da mahsur kalan tuttuğunu koparan bir gazeteci bayan ile gizemli bir işadamının ortasındaki tutkulu alakayı politik tansiyon fonunda anlatıyor.
Çifte Altın Palmiyeli Luc ve Jean-Pierre Dardenne Biraderler bu yıl da Cannes Sinema Festivali’nden eli boş dönmedi. Batı Afrikalı iki göçmenin Avrupa’da tutunmaya çalışırken kanunsuz işlere sürüklenmelerini anlattıkları Tori ve Lokita ile Cannes 75. Yıl Ödülü’nü kazandı.
Arakçılar ile Altın Palmiye kazanan Hirokazu Koreeda, izleyicinin direkt yüreğine dokunan hikayeleri ve kameranın varlığını unutturacak kadar pürüzsüz direktörlüğüyle bu yıl da Cannes’ı sarstı. Terk edilen bir bebeği ona âlâ bir aile bulmak için kaçıran iki erkek ve bebeğin pişman olan annesinin yasadışı eforunu anlatan Bebek Servisi, Ekümenik Heyet Ödülü’ne paha görüldü, Song Kang-ho’ya da En Yeterli Erkek Oyuncu Mükafatı kazandırdı.
Babası Mısırlı olan İsveçli direktör Tarek Saleh, hikayesi Kahire El Ezher Üniversitesi’nde geçen, fakat İstanbul’da çektiği Cennetten Gelen Çocuk ile Cannes Sinema Festivali’nde En Âlâ Senaryo Ödülü’nü aldı. İstihbarat örgütleriyle din adamlarının karanlık bağlarını husus alan sinema gazetecilikten belgeselciliğe geçen Saleh’in ikinci uzun metrajlı kurmacası. Mısır ihtilali fonunda ülkenin kaymak katmanını rahatsız eden bir seks emekçisi cinayeti soruşturmasını husus alan birinci kurmacası Gizemli Cinayet / The Nile Hilton Incident ile 2017’de Sundance’te Heyet Büyük Mükafatı kazanmıştı.
İtalyan sinemasının önde gelen direktörü, sinemalarının birden fazla Venedik’te yarışan Mario Martone ile neslinin en beğenilen oyuncularından Pierfrancesco Favino’yu bir ortaya getiren Nostalgia bu yılın Altın Palmiye adayları arasında yer aldı. Martone’nin mafyaya karşı yalnızca kilisenin direnebildiği Napoli kenti fonunda sıradışı bir dönüş, intikam ve dostluk hikayesi anlattığı sinemada Favino harika bir performans veriyor.
Berlin Sinema Festivali’nde yarışan yeni Li Ruijun sineması Topraktan Toprağa da Adana’da gösterilecek. Yoksulluğa ve önyargılara direnen iki ince ruhun aşkını ve hayatı güzelleştirme gayretini eşsiz bir hümanizmayla anlatan bu trajik sinema, Yaz Göndönümü ve Yaşlı Eşek ile tanınan Çinli direktörden yeni bir mücevher.
Sinema müellifi Murat Özer anılıyor
Bu yılın bir öbür Altın Palmiye adayı ise Romanya sinemasının en başarılı temsilcilerinden Cristian Mungiu imzalı MR (Manyetik Rezonans). Mungiu, 2002 yılında Occident ile birinci sinemalara verilen Altın Kamera’yı kazanarak başlayan Cannes seyahatinde 4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün ile Altın Palmiye ve FIPRESCI Mükafatı, Dorukların Gerisi ile En Yeterli Senaryo, Mezuniyet ile En Düzgün Direktör mükafatlarını kazandı.
MR, Mungiu’nun sinemasında takdir edilen bütün özellikleri bir ortaya getiren ve Romanya’nın ekonomik krizle birlikte yükselen ırkçılık sıkıntısına ayna tutan bir sinema. Bu yıl yitirdiğimiz sinema müellifi Murat Özer’in sevdiği direktörlerden olan Mungiu’nun bu sineması onun anısına gösterilecek.
Yıldızı yükselen yönetmenler
İlk ya da ikinci sinemalarıyla kıymetli mükafatlar kazanan, eleştirmenlerin dikkatini çeken sinemalar 29. Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde sinemaseverlere keşif keyfi tattıracak.
Cannes Sinema Festivali’nin Lise Akoka ile Romane Gueret’nin Makul Bir Bakış kısmının mükafatını kazanan sineması İşe Yaramazlar, güçlü ve taze sinema hissiyle geleceğin ustalarını müjdeliyor. Felix van Groeningen sinemalarından, Yeni Ahit ve Umut Bahçesi’nden aşina olduğumuz Flaman aktör Johan Heldenbergh’in dezavantajlı bir bölgede belgesel çeken bir direktörü canlandırdığı sinema toplumsal gerçekçi yaklaşımını mizahla harmanlıyor.
Belirli Bir Bakış kısmının En Âlâ Senaryo Mükafatı ise Şahsi Bir Problem isimli sinemasıyla tanıdığımız Filistinli Maha Haj’a bedel görüldü. Hayfa’da yaşayan depresyondan mustarip Waleed ile küçük çapta dolandırıcı olan yeni komşusu ortasındaki bağlantı üzerinden direktörün kendisi dahil birçok Filistinlinin baskı altında hissettiklerini aktarıyor Akdeniz Ateşi. Bu kara mizah örneği Filistin şiiri ve müziğinden örnekler de sunuyor.
2011 yılında Berlin Sinema Festivali’nde En Yeterli Birinci Sinema yarışında mansiyon kazandığı Die Vaterlösen / Babasız’dan bu yana sinemadaki yükselişini emin adımlarla sürdüren Avusturyalı Marie Kreutzer çağdaş feminist yaklaşımı, şiirselliği ve ritmiyle izleyiciyi hipnotize eden Korsaj ile Cannes’ı da fethetti. Sıradışı İmparatoriçe Elisabeth – Sissy portresiyle başrol oyuncusu Vicky Krieps’e hem Makul Bir Bakış kısmının En Yeterli Oyuncu Performansı hem Saraybosna Sinema Festivali’nin En Yeterli Bayan Oyuncu mükafatlarını kazandırdı.
Tunuslu – Fransız Erige Sehiri, iki demiryolu çalışanının kurumlarına sadakatle tren kazalarını ihbar etmek arasında kalmalarını bahis alan As-Sekka isimli belgeseliyle hem şenliklerde büyük muvaffakiyet kazandı hem Tunus’ta altı hafta vizyonda kaldı. Direktörlerin On Beş Günü’ne seçilen birinci uzun metrajlı sineması İncir Ağaçlarının Altında incir hasadı sırasında bahçelerde yaşanan flörtleri ve çatışmaları, mevsimlik personellerin planlarını ve hasretlerini büyük bir zerafetle yansıtıyor.
Şili sinemasının dünya çapında başarılı direktörlerinin sinemalarında oyuncu olarak tandığımız Manuela Martelli, birinci uzun metrajlı sinemasıyla Direktörlerin On Beş Günü’ne seçildikten sonra San Sebastian dahil birçok şenliğe davet edildi ve yarışa alındı. Diktatörlük periyodunun şiddetini siyasi iktidar, kilise ve hâkim burjuvaların itinayla koruduğu ataerkil sistemin bir uzantısı olarak tanımlayan 1976 politik duyarlığı kadar sinematik incelikleriyle de öne çıkıyor.
Altın Kamera ve Altın Göz, Altın Koza’da
Bu yıl Cannes’da en yeterli birinci sinemaya verilen Altın Kamera mükafatını kazanan Kelebek Görüşü bir Ukrayna üretimi ve kaçınılmaz olarak savaştan bir kesit sunuyor. Direktör Maksym Nakonechnyi’nin Iryna Tsilyk ile birlikte yazdığı senaryo iki ay Donbas’ta esir tutulduktan sonra salıverilen hava keşif uzmanı Lilya’nın yaşadığı travmayı ve genel olarak kirli savaşı bayan bakış açısından aktarıyor.
Bu yıl evvel Sundance sonra Cannes sinema şenliklerinde En Uygun Belgesel seçilerek eşsiz bir muvaffakiyete ulaşan Dünyanın Bütün Nefesleri, içinde hala şuur ve düzgünlük kalan insan çeşidine dair umut aşılayan bir sinema. Yeni Delhi’de yaşayan iki kardeşin hava kirliliği sebebiyle topluca ölen karaçaylak kuşlarını kurtarma gayretine odaklanıyor. Birinci uzun metrajlı belgeseli Cities of Sleep ile Yeni Delhi’deki evsizlerin uyuyacak inançlı yer arayışlarını ve onlara yer açan bir sinemayı anlatan Shaunak Sen, ikinci sinemasında fevkalâde bir muvaffakiyete ulaştı ve Altın Göz mükafatını aldı.
Cenevre İnsan Hakları Sinema Şenliği ve Milletlerarası Forum’unda ödül kazanan Sincar’ın Melekleri, sonlarımızın çabucak ötesinde yaşanan Ezidi soykırımının kurtulan Hanife’nin IŞİD tarafından kaçırılan beş kızkardeşini kurtarma gayretini mevzu alan etkileyici bir belgesel. Hanna Polak imzalı Polonya-Almanya ortak üretimi Sincar’ın Melekleri’nde vaktimizin en müthiş olaylarından birinin dünyada ne kadar kolay kabullenildiği gözler önüne seriliyor.
Karlovy Vary Sinema Festivali’nde Beata Parkanova’ya En Uygun Direktör ve Martin Finger’e En Uygun Erkek Oyuncu mükafatlarını kazandıran Çek imali Kelam de 29. Adana Altın Koza Sinema Şenliği programında. Bu ihtimamlı periyot sineması, Komünist Parti’ye üye olmayı reddeden bir noter ve ailesinin Prag Baharı öncesinde gördüğü baskıyı anlatıyor.
Mizahsız olmaz
29. Şenlik programında, güldürü denemese de mizah içeren üretimler, savaşlardan yabanî kapitalizme her çeşit sömürü ve şiddeti ele alan sinemalar arasında izleyicilere nefes aldıracak.
Kariyerini daha çok televizyon çalışmaları üzerine kuran Polonyalı direktör Anna Kazejak, sinemada da tezli: Kahrolası Bornholm’de bir tatilde yaşanan aile krizini hem olanca dramatik yüküyle ele alıyor hem izleyiciyi mizahla rahatlatıyor. İnsan psikolojisine bayan erkek ilgileri, bastırılan istekler, evlilik, çocuk sahibi olmak, hatta tatil yapmak üzerinden ironik ve Freudyen yaklaşımıyla izleyiciye keyifli vakit geçirtecek, Kahrolası Bornholm.
Norveçli direktör Kristoffer Borgli’nin İlgi Manyağı sanat dünyasına ve ayrıcalıklı sınıflara yaklaşımıyla Ruben Östlund sinemalarıyla Dünyanın En Makûs İnsanı arasında konumladırılabilecek bir sinema. Cannes Makul Bir Bakış kısmındaki sinemalar ortasından kara mizahıyla sıyrıldı.
İskoçyalı Charlotte Wells birinci uzun metrajlı sineması Aftersun ile Cannes Eleştirmenler Haftası’nda heyetten Fransız Dokunuşu mükafatını aldı. Lynne Ramsay ve Andrea Arnold üzere artık usta mertebesine ulaşmış direktörlerin açtığı yoldan ilerlemesi beklenen Wells, bir baba kız ilgisini bir Türkiye tatilinin anılarıyla harmanlayarak ele alıyor, Britanya’ya has humor ve ironiyi ihmal etmeden…
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
