0-2 yaş devrinde ortaya çıkan, konuşma ve bağlantı sorunlarıyla kendini muhakkak eden uyaran eksikliği, erken teşhis ve terapi süreciyle tedavi …
0-2 yaş devrinde ortaya çıkan, konuşma ve bağlantı sorunlarıyla kendini muhakkak eden uyaran eksikliği, erken teşhis ve terapi süreciyle tedavi edilebiliyor. DoktorTakvimi.com uzmanlarından Lisan ve Konuşma Terapisti Mehmet Hayri Mazlum Şahin, uyaran eksikliğiyle ilgili merak edilen hususlarda bilgi veriyor.
Çocuğunuz kâfi seviyede konuşamıyor, akranlarıyla irtibatta ve etkileşimde meseleler yaşıyorsa… Davranış sorunları sergiliyor, istediği olmayınca ağlayıp bağırıyorsa… İnatçı ve sinirliyse… Toplumsal ahengi kâfi değilse, davranış problemleri varsa bunun nedeni uyaran eksikliği olabilir. Uyaran eksikliğinin, otizmle sık sık karıştırılan bir sorun olduğunu söyleyen DoktorTakvimi.com uzmanlarından Lisan ve Konuşma Terapisti Mehmet Hayri Mazlum Şahin, uyaran eksikliğini şöyle anlatıyor: “Uyaran eksikliği, 0-2 yaş periyodunda çocuğun uyaranlara çok az maruz kalması sonucu ortaya çıkar. Ebeveynden bağımsız büyüyen, teknolojik aletlerle fazlaca vakit geçiren çocuklarda görülür. Bu tip durumlarda çocuk Etraftan gelen sesler, duyu, tat, biçimler, objeler, kavramlar, yönergeler, toplumsal ortamlar, ebeveynler ile geçirilen vakit, oyunlar üzere uyaranlara ulaşamamış olur. 2 yaşından sonra genel gelişimlerinde sorunlar görülmeye başlanır. Repertuvarlarındaki sözcük sayısı çok azdır ya da hiç konuşamıyordur. Sesli ihtarlara karşılık vermediği için ebeveynler çocuklarında farklı birçok sorundan şüphelenebilir.”
Ebeveynleriyle bağlantısı kısıtlı olan çocukta uyaran eksikliği görülebiliyor
Uyaran eksikliğini otizmden ayıran en kıymetli etmenin uyaran eksikliği olan çocukların toplumsal bağlantısı otizm teşhisine sahip çocuklara kıyasla daha düzgün olması olduğuna dikkat çeken Dkt. Şahin, uyaran eksikliğini tetikleyen en kıymetli etmenlerin yoğun televizyon, tablet ve telefon kullanımı, genel gelişimsel problemleri, ebeveynlerle bağlantıda kısıtlılık, zayıf duygusal ilişki ve duyusal uyarımların bozukluğu olduğunu anlatıyor. Dkt. Şahin, uyaran eksikliğine bağlı sorun yaşayan çocukların en sık gösterdikleri davranış ve konuşma sorunlarını şöyle sıralıyor:
Ailedeki eğitimle tedavi daha süratli ilerleyebilir
Erken teşhis ve yanlışsız terapi süreciyle uyaran eksikliği meselesinin giderilebileceğini anlatan Dkt. Şahin, bu durumun mühletinin ailenin uğraşına, uzmanın yeterliliğine ve çocuğun uyaran eksikliği derecesine bağlı olarak değişebileceğini altını çiziyor. Uyaran eksikliğinin uzman takviyesiyle ortadan kalkabilen bir durum olduğunu hatırlatan DoktorTakvimi.com uzmanlarından Dkt. Şahin, “Eğer belirtiler önemsenmez ise ilerleyen periyotlarda çocukta duygusal eksiklikler, akademik yetersizlikler, toplumsal geri çekilmeler ve ruhsal kahırlar görülür. Uyaran eksikliğinde en kıymetli nokta aile eğitimidir. Ailenin eğitimi ve uzmanın öngörüleriyle çocuk tedavide daha süratli ilerleme sağlar. Çocuğun tablette ve televizyonda geçirdiği müddet 20 dakikadan fazla olmamalı, bunun yerine çocuk aile ve akranları ile sosyalleşmeli ve sosyalleşeceği alanlarda bulunulmalı. Aile, uzmanın verdiği eğitim planına harfiyen uymalı meskende çalışılmalı. Zira en doğal öğrenmeyi ebeveynlerden konut ortamında öğrenir. Ebeveynler uzmanla daima temasta olmalı ve süreç etkileşim halinde yönetilmeli” diyor.
Dkt. Şahin, uyaran eksikliği olan çocukların ebeveynlerine şu tekliflerde bulunuyor: “Çocuğunuzu mümkün olduğu kadar çok uyarana maruz bırakın. Çocuğunuzla daima irtibat halinde olun, konuşurken göz kontağı kurmaya çalışın. Çocuğun toplumsal gelişimini destekleyin. Sık sık dışarıya çıkarıp akranları ile oyun oynamasını sağlayın. Fonksiyonel oyunlara yük verin. Televizyon, tablet ve telefon üzere teknolojik aletlerden uzak tutun.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
