Eğitim-Bir-Sen İzmir 1 Nolu Şube Lideri ve Memur-Sen İzmir Vilayet Temsilcisi Ali Kaya eğitim gündemine ait bir ileti yayınladı. İletisinde 2022 …
Eğitim-Bir-Sen İzmir 1 Nolu Şube Lideri ve Memur-Sen İzmir Vilayet Temsilcisi Ali Kaya eğitim gündemine ait bir ileti yayınladı. İletisinde 2022-2023 eğitim öğretim-öğretim yılının sıkıntıların gölgesinde başladığını vurgulayan Kaya, “Beklentiler doğrultusunda atılacak süratli adımlar, eğitim çalışanlarının yüksek motivasyonla işe başlamalarını sağlayacaktır” tabirlerini kullandı.
Ali Kaya iletisinde şu sözlere yer verdi:
2022-2023 eğitim-öğretim yılı, hayat koşullarının zorlaştığı, alım gücünün düştüğü, eğitim-öğretim masraflarının arttığı, iyileştirmelere ve yeni gelişmelere karşın istenilen düzeye gelinemediği bir tabanda, meselelerin gölgesinde başlıyor.
Millî Eğitim Bakanlığı’nın daima olarak eğitimde fırsat eşitliğinden, mesleksel eğitimin niteliğinin artırılmasından, okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması uğraşlarından bahsetmesine rağmen, alandaki deneyimleri görmezden gelen, eğitimin paydaşlarıyla yeteri derecede istişare etmeden hareket mantalitesi sonucunda bir türlü istenilen düzeye ulaşılamıyor ve amaçlar akamete uğruyor. Bu çeşit süreçlerin muvaffakiyete ulaşabilmesi için bakanlığın sürdürülebilir siyasetler benimsemesi gerekir. Esaslı problemlere kalıcı tahliller fakat kararlı bir iradeyle mümkündür.
Beklentileri karşılamayan, geliştirilmeye muhtaç meslek kanunu, anayasal ve yasal hakları kısıtlanmış kontratlı istihdam, bir türlü kapatılamayan öğretmen açığı, öğretmen atamalarında mülakatın kaldırılmaması, istihdamda zahmet çekilen bölgelerde misyon yapan eğitimcilere ek teşviklerin verilmemesi, ünite ek ders fiyatı ölçüsünün düşüklüğü, eğitim kurumu yöneticiliğinde özlük haklarını ve yetkileri geliştiren meslek odaklı sürdürebilir bir sistemin hala hayata geçirilememesi, eğitimin rehberlik ayağının eksikliği, öğretmenleri şiddete karşı koruyacak bir yasal düzenlemenin çıkarılamaması, öğretmenlerin yer değişikliği taleplerinin karşılanmamasının doğurduğu mağduriyetler, vazifede yükselme ve unvan değişikliği imtihanlarının gerçekleştirilmemesi, yardımcı işçi istihdamı üzere sıkıntılar konusunda hâlâ somut adım atılmış değildir.
Bakanlığın, eğitim çalışanlarının problemlerine kayıtsız kalmaması, alandan yükselen sese kulak vermesi, eğitim paydaşlarının tekliflerini göz gerisi etmeden kararları alması, üstte tasarımı yapılan teorinin aşağıdaki pratiklerle örtüşmesi, eğitimin niteliğini ve verimliliğini artıracaktır. Beklentiler doğrultusunda atılacak süratli adımlar, eğitim çalışanlarının yüksek motivasyonla işe başlamalarını sağlayacaktır.
Öğretmenlik meslek kanununun kapsamı genişletilmeli, başta meslek basamakları olmak üzere sıkıntılı tarafları giderilmelidir
5 ve 6. Devir Toplu mukavelelerde masaya taşıdığımız, “Millî Eğitim Bakanlığı takımlarında, eğitim-öğretim hizmetleri sınıfına dâhil takımlarda bulunanlardan en az 8 yıl müddetle fiilen öğretmenlik yapmış olanlara uzman öğretmenler; en az 4 yıl mühletle fiilen uzman öğretmenlik yapmış olanlara ise başöğretmenler için öngörülen özel hizmet tazminatı ödenir” teklifi uyarınca, 8 yılını dolduran öğretmenlere uzman öğretmen, 12 yılını tamamlayanlara da başöğretmen unvanı verilmelidir. Bu çerçevede, toplu kontrat teklifimiz temel olmalı, sınav tartışması da son bulmalıdır.
Eğitim çalışanlarının mali ve özlük hakları iyileştirilmelidir
Enflasyonun üst istikametli hareketinin arttığı, temel tüketim unsurlarının ve emtia fiyatlarının mahrumluk eşiğini yükseltip yoksulluk oranını artırdığı bir eşikteyiz. Günlük hayatı zorlaştıran, inanç azaltıcı tesirini ağırlaştıran ekonomik sarsıntı, tesirini en çok kamu vazifelileri başta olmak üzere sabit gelirliler üzerinde hissettirmektedir. Bu çerçevede, eğitim çalışanlarının ve kamu vazifelilerinin fiyatlarında oluşan kayıpları ve enflasyona yenilme riskini giderecek mahiyette mali ve özlük haklarında iyileştirmeler yapılmalıdır.
Sözleşmeli öğretmenlik kaldırılmalı, takımlı istihdam temel olmalıdır
Kamu işçi sisteminin temel yaklaşımı, insan onurunu öncelemek, insan haklarına saygılı olmak, saygın iş prensibine dayanan mali, toplumsal ve özlük hakları ile çalışma kaideleri olmalıdır. Bu eksende, öğretmen istihdamında kontratlı öğretmenlik dayatması, hukuksal olmadığı üzere çalışma münasebetleri tarafından de kabulü ve tahammülü mümkün değildir. Öğretmenlerin anayasal haklarını sınırlayan, aile bütünlüğünü bozan, eşleri birbirinden, çocukları da anne babalarından başka bırakan, öğretmeni eşi ile işi arasında tercihte bulunmaya zorlayan, öğretmenler odasında ayrımcılık oluşturan, mesleği ve öğretmenin prestijini zedeleyen kontratlı öğretmenlik uygulamasına son verilmeli, kontratlı öğretmenler takıma geçirilmelidir.
GİHS, THS ve YHS ve başka hizmet sınıflarına tabi eğitim çalışanlarının hakları iyileştirilmelidir
Eğitimin kalitesi için ter döken memur ve hizmetli çalışanlarımızın özlük hakları iyileştirilmelidir. Ulusal Eğitim Bakanlığı takımlarında genel yönetim hizmetleri sınıfı, teknik hizmetler sınıfı, yardımcı hizmetler sınıfı ve öteki hizmet sınıflarında çalışanların eğitim-öğretim hizmetinin aksamadan faal şekilde yürütülmesi için emek harcadığı gerçeği görülmelidir. Öğretim yılına hazırlık ödeneği, öğretmenlerle birlikte eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde emek sarf eden Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın merkez ve taşra teşkilatı takımlarında misyonlu tüm hizmet sınıflarındaki eğitim çalışanlarına da ödenmelidir.
Memur ve hizmetliler başta olmak üzere, genel yönetim hizmetleri sınıfı, teknik hizmetler sınıfı, yardımcı hizmetler sınıfı ve öbür hizmet sınıflarında yer alan eğitim çalışanlarının liyakat ve meslek unsurları çerçevesinde mesleksel ilerlemelerini sağlayan en değerli araçlardan biri olan unvan değişikliği imtihanları konusunda somut adım atılmalı; sınav ve atama takvimi, Bakanlık çalışma takvimine alınarak belirsizlik giderilmelidir.
Öğretmenlerin yer değişikliği süreci yine kurgulanmalıdır
Öğretmen atama ve yer değiştirme iş ve süreçlerinde eğitim-öğretim faaliyetlerini sekteye uğratacak seviyedeki tasarım eksiklikleri, öğretmenlerin yer değişikliği taleplerinin karşılanamamasına, mağduriyetlerin yanı sıra çalışma barışının bozulmasına ve motivasyon kaybına neden olmaktadır. Dezavantajlı ve elverişsiz kuralların karar sürdüğü yerleşim yerlerinde misyon yapan eğitim çalışanlarına yönelik gönüllülüğü temel alacak önlemlerin alınması, rasyonel atama ve yer değiştirme sistemlerinin kurulması, eğitimcilerin en büyük beklentilerindendir.
Yönetici görevlendirme süreci yine ele alınmalı, eksiklikler giderilmelidir
Eğitim yöneticiliği alanında sürdürülebilir ve kabul edilebilir bir sistem inşa edilmelidir. Eğitim kurumu yöneticiliğinin eğitim liderliğine dönüştürülmesi, yöneticiliğin profesyonel bir meslek olarak ele alınarak ‘ikincil görev’ ve ‘görevlendirme’ kapsamından çıkarılarak takım unvanlı bir uzmanlık mesleği hâline dönüştürülmesiyle mümkündür. Eğitim kurumu yöneticilerinin bir eğitim ve okul başkanı olarak inisiyatif alanları genişletilmeli, mevzuat kuşatmasından kurtarılmalı, bürokratik rolleri azaltılmalı, yetkilendirilip güçlendirilerek eğitim-öğretimle ilgili rolleri öne çıkarılmalıdır. Eğitim kurumu yöneticiliği profesyonel bir meslek olarak tanımlanıp, münhasır takımlar üzerinden kazanılmış hakların korunduğu bir düzlemde liyakat ve mesleksel ilerleme ekseninde yine kurgulanmalıdır.
Eğitim kurumu yöneticilerinin iş sıhhati ve güvenliği ile toplumsal güvenlik mevzuatı çerçevesinde patron vekili statüsünde olmasından kaynaklı idari para cezalarının yükümlüsü olmaları hakkaniyete ve adalete alışılmamıştır. Bu yükümlülük şahsî olmaktan çıkarılmalı, kurumsal hâle getirilmelidir.
Okulların yardımcı işçi ve donanım muhtaçlığı karşılanmalı, okullara tahsis edilen ödenek gereksinimleri karşılayacak şekilde artırılmalıdır
Okullar ortasındaki nitelik farkının sebeplerinden biri de fiziki altyapı ve donanım eksikliğidir. Okulların laboratuvar, yabancı lisan sınıfı, bilgisayar sınıfı ve ders kitabı haricindeki öğretim malzemesi gereksinimi had safhadadır. Hâlihazırda eğitim kurumu idarelerinin kullanımına tahsis edilmiş ödenekler kâfi değildir. Bilhassa mal ve hizmet fiyatlarının, tesiri her geçen gün hissedilen enflasyonist bir ortamda daima arttığı göz önüne alındığında, okullara tahsis edilen ödeneklerin de artırılması gereklidir. Eğitim-öğretim yılı başlamadan, sınıf ve öğrenci sayısı, işçi sayısı üzere kıstaslar temel alınarak her okula gereksinimleri karşılayacak ölçüde bir ödenek tahsis edilmelidir.
Eğitimcilere şiddete karşı yasal düzenleme yapılmalıdır
Eğitim-öğretim hizmeti esnasında yahut verilen eğitim-öğretim hizmetinden kaynaklanan nedenlerle eğitim çalışanlarına karşı cebir, şiddet yahut tehdit kullanan bireylere mahpus cezası verilmesi; eğitim kurumlarında vazife yapan işçiye karşı vazifeleri sırasında yahut misyonları münasebetiyle işlenen taammüden yaralama hatasının tutuklama nedeni varsayılan kabahatlerden sayılması ve eğitim çalışanlarına karşı işlenen cürümler sebebiyle ceza hukuku kapsamında yürütülmekte olan süreçlerde ve davalarda işçinin talebi üzerine bakanlığın hukuksal yardımda bulunması noktasında düzenleme yapılmalıdır.
Öğretmen atamalarında mülakat kaldırılmalıdır
Öğretmen atamaları için uygulanan seçme, kıymetlendirme ve atama formülü fonksiyonunu yerine getirememektedir. Öğretmen atamaları için mevcut durumda uygulanan, KPSS ve kelamlı imtihandan oluşan atama prosedürü uzun yıllardır devam eden, toplumsal maliyet üreten, mağduriyetler oluşturan kronik sıkıntılar ve soru işaretleri barındırmaktadır. Öğretmen adaylarının istihdamındaki mülakat uygulaması, adaylar arasında eşit, adil ve hakkaniyete uygun bir sonuç vermemekte, mağduriyete yol açmaktadır. Bu nedenle, öğretmen atamalarıyla ilgili karar verme süreçlerinde mülakat formülü kaldırılmalıdır.
İstihdamda zahmet çekilen yerlerde teşvik sistemi hayata geçirilmelidir
İstihdamda zahmet çekilen yerlerde en büyük eğitim sorunu, istikrarlı istihdamın sağlanamamasıdır. Kelam konusu bölgelerde takım istikrarını sağlamanın yolu cebri uygulamalar değil, teşviki formüllerdir. Eğitim çalışanlarına, mecburî hizmet bölgelerinde misyon yapmaları hâlinde vilayetlerin mahrumiyet durumlarına nazaran ek özel hizmet tazminatı ödenmelidir.
Kadrosuz usta öğreticilere sendika hakkı tanınmalıdır
Kamu kurumlarında eğitim faaliyeti yürüten takımsız usta öğreticilerin kamu vazifesi ifa ettiği ve kamu vazifelisi oldukları gerçeği kabul edilmeli; sendika üyesi olmalarının ve toplu mukavele kararlarından faydalandırılmalarının önüne konulan bürokratik mahzurlar kaldırılmalıdır.
Değişen koşullar göz önüne alınarak banka promosyon kontratları güncellenmelidir
Kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar arasında, ekonomik datalar ve amaçlar dikkate alınarak promosyon mutabakatı yapılmakta ve kamu görevlilerine ek mali imkân sağlanmaktadır. Salgın süreciyle başlayan global krizin yansıması olarak iktisatta yaşanan dalgalanmalar ve yüksek enflasyon sayıları, kamu vazifelileri ismine bankalara yatırılan paraların hacmini de artırmıştır. Buna karşın, geçmiş periyotta yapılan muahedeler gereği kamu görevlilerine verilen promosyon ödemeleri düşük kalmıştır. Bu çerçevede, yeni yapılan mutabakatlar kapsamındaki promosyon ödemeleri ile geçmiş periyot promosyon ödemeleri arasında uçurum oluştuğu gerçeği görülmeli, promosyon ödemelerinin kamu vazifelilerinin emek ve fiyatlarından kaynaklanan bir hak olduğu unutulmamalıdır.
Geçmiş devirlerde yapılan promosyon mukaveleleri, birtakım kurumlarda yapılan yeni promosyon mukaveleleriyle uyumlu hâle getirilerek güncellenmelidir. Ekonomik kurallar ve enflasyon durumu gözetilmeli, kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri, kamu vazifelilerinin hakkını ve hukukunu koruyacak şekilde harekete geçerek sendika temsilcileri ve bankalarla tekrar bir ortaya gelmeli, değişen durum ve koşulları dikkate alarak promosyon fiyatlarını revize etmelidir.
Ek gösterge artışındaki eksiklikler giderilmelidir
Ek gösterge artışına ait düzenleme, verilen kelamların hayata geçirilmesini ve kamu çalışanının haklı beklentilerinin karşılanmasını sağlamış ise de birebir vakitte adil olmayan sonuçlar üretmiştir. Ek gösterge artışına ait düzenlemedeki eksik kalan konular giderilmelidir. Bu bağlamda, yönetici sınıfında yer alan şefler, enstitü-yüksekokul sekreteri ve üniversite şube müdürlerinin ek gösterge sayıları da 3600’e çıkarılmalı; ek gösterge sayısı 3600’ün altında olan bütün kamu vazifelilerinin tazminat yansıtma oranları artırılmalıdır.
Eğitim-Bir-Sen olarak, Türkiye’nin daha müreffeh olma yolundaki uzun vadeli amaçlarına lakin meselelerini aşmış bir eğitim sistemiyle erişebileceğine inanıyor; eğitimcilerin beklentilerinin yerine getirilmesinin ehemmiyetini tabir ediyor, meselelerin tahlile kavuşturulacağı bir eğitim-öğretim yılı temenni ederek, bütün eğitim çalışanlarına ve öğrencilerimize muvaffakiyet dolu bir yıl diliyoruz.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
