‘Diyabetik Ayak’ İhmale Gelmez!

Damar tıraşlama ve balon prosedürüyle damarlar açılabiliyor

En ufak bir yara bile büyük sorun oluşturabilir!

Dünyada her 20 saniyede bir diyabet hastası ‘ayak’ kaybı yaşıyor

‘DİYABETİK AYAK’ İHMALE GELMEZ!

Tüm dünyada ve ülkemizde kıymetli sağlık sorunlarından biri olan diyabet sinsice ilerleyerek bedenimizin tüm sistemlerinde hasarlar oluşturabiliyor. Diyabetin en kıymetli komplikasyonlarından biri ise ayaklarda oluşturduğu önemli yaralar ve buna bağlı olarak gelişen enfeksiyonlar. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın, diyabet hastalığında ihmal edilen en ufak bir yaranın bile çok büyük ve sorunlu bir hale dönüşebileceğine dikkat çekerek, “Öyle ki denetim altında olmayan diyabetik ayak, hastaların istirahat halindeyken ağrı kesici ilaçlarla geçmeyen önemli iskemik ağrılarla baş etmek zorunda kalmalarına, kısa arada bile yürümekte zahmet çekmelerine, çok daha değerlisi ayak yahut bacaklarını kaybetmelerine yol açabiliyor. Bu nedenle diyabet hastaları ayak bakımlarına çok ihtimam göstermeli, çatlak yahut yara oluştuğunu fark ettiklerinde vakit kaybetmeden tabibe başvurmalılar.” diyor.

Ülkemizde 1.5 milyon kişinin sorunu

Yapılan çalışmalara nazaran, diyabet hastalarının yaklaşık yüzde 10-15’i, ömürlerinin bir devrinde diyabetik ayak yarasıyla karşı karşıya kalıyor. Yaklaşık 10 milyon diyabet hastasının olduğu varsayım edilen ülkemizde, 1-1,5 milyon hastanın diyabetik ayak yarasıyla uğraş ettiği düşünülüyor. Yapılan çalışmalar; tüm dünyada diyabetin oluşturduğu komplikasyon nedeniyle her 20 saniyede bir ayak kaybı yaşandığını gösteriyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın,diyabetik ayağa erken müdahale edilmesinin uzuv kaybına kadar gidecek olan süreci önleyebildiğine işaret ederek,“Diyabetik ayaklarda, bacak damarlarındaki tıkanıklıkların tedavi edilmesi ve beraberinde yapılacak olan yara bakım tedavisi sayesinde günümüzde ayak ve bacakların birçoğunun kesilmesi önlenebiliyor. Üstelikbacak damarlarında oluşandarlık yahut tıkanıklıkların birden fazla endovasküler olarak damar içerisinden uygulanan kapalı tekniklerle rastgele bir kesi olmadan tedavi edilebiliyor, bu sayede hastalar kısa müddette hastaneden taburcu olabiliyor.” bilgisini veriyor.

Hastalar ayaklarındaki yaraları fark etmiyor

Diyabet hastalarında terleme sisteminin bozulması nedeniyle ayakta kuruluk, ciltte çatlak ve yarıklar gelişebiliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın, bu çatlak ve yarıkların mantar ile öteki enfeksiyon casusları için giriş noktasını oluşturduğunu belirterek, “Çatlaklardan içeri giren mikroplar kan akımında sorun yaşanan ayaklarda önemli enfeksiyonlara neden olabiliyor. Enfeksiyon da bu çatlakların büyümesine ve derinleşmesine yol açıyor. Diyabete bağlı gelişen damar harabiyeti sonucunda ayağın yeteri kadar kanlanmaması nedeniyle yaranın güzelleşmesi gecikiyor. Duyusal sonlarda tekrar diyabete bağlı gelişen harabiyet sonucunda hasta ayağındaki enfeksiyon kapmış olan yara ve ağrıyı hissetmiyor. Hasta yaranın farkına vardığında ise yara çoktan ayağı ve bacağı tehdit eder hale gelmiş oluyor. Münasebetiyle hastaların ayaklarını tertipli olarak denetim etmeleri diyabetik ayakta büyük kıymet taşıyor” diyor.

KAPALI FORMÜLLER: YÜKSEK MUVAFFAKİYET SAĞLANABİLİYOR

Diyabete bağlı oluşan bacak damarlarındaki darlık ile tıkanıklıkların tedavisi, kapalı (endovasküler) ve açık cerrahi olarak yapılabiliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın,diyabet nedeniyle gelişen yaranın uygunlaşması için tedavilerle ayağın ve parmakları besleyen en az bir damarın kanlanmasının sağlanması gerektiğini belirterek, “Günümüzde endovasküler denilen kapalı sistemlerle kasık ve/veya ayak damarlarına iğne deliklerinden yapılan teşebbüslerle, rastgele bir kesi olmadan, ayakların kanlanmasında epey başarılı sonuçlar alınabiliyor.” diyor.

Balon anjiyoplasti

Balon anjiyoplasti, tıkalı damarlara kapalı şekilde yapılan en yaygın tedavi tekniği olarak yerini koruyor. Bu prosedürle damar içerisinden gönderilen bir balon kateteri, darlık ve tıkanıklık gelişmiş bölgede şişirilerek, darlığı giderebiliyor. Akabinde balon indirilerek geri alınıyor. Lakin bilhassa diyabet hastalarında damar duvarlarının sert ve taşlaşmış plaklarla tıkalı olması nedeniyle balon uygulanan hastaların yaklaşık yarısında bu plaklar yırtılabiliyor. Bu nedenle tekrar tıkanmayı önlemek hedefiyle balon süreci sonrasında damar içerisine çeşitli boyut ve uzunluklarda stentler konuluyor.

Damar tıraşlama metodu

Çok küçük ve ince olan diz altı damarlarına stent yerleştirildiğinde, bu stentler kısa müddette daralıp tıkanabiliyor, bunun sonucunda damarların tekrar açılması güçleşebiliyor. Doç. Dr. Selim Aydın, ‘aterektomi’ denilen ‘damar tıraşlama’ prosedürüyle bu sorunun ortadan kaldırıldığını belirterek, şöyle devam ediyor: “Özellikle kasığın alt tarafında ve diz altında olan damar tıkanıklıkların tedavisinde stent kullanımını azaltarak sonuçların daha âlâ olmasını sağlamak hedefiyle başvurulan damar tıraşlama – aterektomi sistemi önemli yararlar sağlıyor. Balon anjiyoplasti süreci öncesinde, damar tıraşlama yoluyla damarın içerisinde yer alan sert ve taşlaşmış plaklar kesilip dışarı çıkartıldığında damar duvarı yumuşuyor, münasebetiyle balon süreci sonrasında damar duvarında yırtıklar oluşmuyor. Ayrıyeten üzerinde damarın açık kalma müddetini uzatan ilaçlı balonlar kullanıldığında ilaç damar duvarına daha düzgün nüfuz edebiliyor. Bu tesirleri sayesinde birçok hastada stentlere muhtaçlık duyulmuyor.”

Bypass formülü

Diyabetik ayakta başvurulan bir diğer usul ise bypass (köprüleme) ameliyatı. Hastanın kendi bacağından açık yahut kapalı (endoskopik) olarak çıkartılan toplardamarlar kullanılarak yapılan bypass ameliyatı üzere açık cerrahi süreçlerle de ayak ve bacak beslenmesi sağlanabiliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın, “Kapalı teknikle damarları açılamayan hastalarda uygulanan bypass ameliyatı da ayağın kurtarılması için hayati bir kıymete sahiptir.” diyor.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı