Afetler Psikolojik Travmalar Yaratıyor

Afetlerin şahıslarda Eko Anksiyete belirtilerinin tetiklenmesine neden olabileceği düşünülmektedir. Eko Anksiyete; kişinin iklim değişiklerine bağlı olarak gelişen ekolojik felaketlerden tasa duyması olarak tanımlanabilir. Eko Anksiyete belirtileri gösteren şahıslar, ortada bir felaket olmadığı halde felaket olacağına ve dünyada ki tüm canlıların geleceğinin olumsuz istikamette etkileneceğine dair yoğun bir korku yaşarlar. Bu durum kişinin günlük hayatındaki fonksiyonelliğinin azalmasına, suçluluk, çökkünlük ve ümitsizlik hissederek hayattan aldığı doyumun olumsuz tarafta etkilenmesine sebep olabilmektedir.

Belli bir seviyede hissedilen tasanın insan sıhhati açısından olumlu bir tesiri vardır. Belli bir seviyede ki tasa kişiyi omurundaki tehlikelere karşı koruyarak, hayatta kalmasını sağlar. Aslında sorun kaygılanıp kaygılanmamaktan fazla, hissedilen bu hissin yoğunluğu, kişinin fonksiyonelliğini ne derecede etkilediği ve nasıl yönetildiği olduğu söylenebilir.

Afetler Ruhsal Travmalar Yaratıyor

Her bireyin psikolojisi afetlerden tıpkı seviyede etkilenmemektedir. Afetlerin şiddeti, kişinin mizacı, evvelki tecrübeleri, erken çocukluk periyodunda ki yaşantıların tesiri, yetişkin bireyin afet sonrasında verdiği ruhsal yansıların belirleyicisinde değerli bir rol oynamaktadır. Afet sonrası yetişkinlerde ruhsal travma reaksiyonları görülebilir. Bu reaksiyonlar, bireylerin ve etrafındaki insanların hayatını olumsuz istikamette etkileyebilmekte ve hatta gerekli ruhsal takviye sağlanmadığında kişinin ruh sıhhatini hayat uzunluğu etkileyebilecek seviyede bozabilmektedir. Yaşanılan afetin şiddeti, kişinin olaya direkt maruz kalıp kalmaması, bir oburunun yaşadıklarına şahit olması ya da işitmesi yetişkinlerde afet sonrası görülen ruhsal travma reaksiyonların de değerli bir rol oynamaktadır. Bu reaksiyonlar yangın üzere yaşanılan afetin çabucak akabinde görülebileceği üzere ilerleyen vakitlerde da görülebilir.

Afetler Dünya Artık İnançlı Değil Dedirtiyor

Afetler bireylerde dünyanın sağlam bir yer olduğuyla ilgili inançları sarsabilir ve ruhsal sorunlara yol açabilir. Kişiler travmatik olay karşısında; yorgunluk, bitkinlik, tükenmişlik, uykusuzluk, iştah sorunları, öfke, gerginlik, ümitsizlik, çaresizlik, karar vermede zahmet, suçluluk duygusu ve kanıları, kendini kıymetsiz hissetme, toplumsal izolasyon, odaklanmada zahmet, ilgi ve istek kaybı üzere depresif belirtiler; karın ağrısı, mide bulantısı ve baş ağrısı üzere psikosomatik belirtiler; telaş, telaş ve dehşet üzere anksiyete belirtileri gösterebilirler. Bu süreçte yetişkinler içinde bulundukları duruma karşı direnç gösterebilir, inkar edebilir, bastırabilir ve savunma düzenekleri kullanarak içinde bulunduğu ruhsal yapıyla fonksiyonsuz bir şekilde baş etmeye çalışabilirler. Afetlerin çabucak akabinde gösterilen bu yansıların belirli bir seviyeye kadar beklenen bir durum olduğu söylenebilir.

Bu tıp yansıların birçok aslında birdenbire beklenmedik bir şekilde gerçekleşen olağandışı bir olaya karşı verilen olağan reaksiyonlardır. Bu süreçte nizamlı beslenmek, gereğince uyumak, spor yapmak, afet bölgelerine ferdî ya da toplumsal takviye vermek, hisleri bastırmak yerine o hisleri yaşamaya aşikâr bir mühlet müsaade vermek, hissedilen hisleri ve kanıları tabir etmek, aile ya da yakın arkadaşlarla paylaşmak onlarlar vakit geçirmek, günlük rutinleri devam ettirmek ve toplumsal medya kullanımına çok maruz kalmaktan kaçınmak âlâ olma halinin artmasında epeyce değerli olduğu söylenebilir. Fakat bu reaksiyonlarda vakitle bir azalma olmuyorsa ya da şiddeti giderek artıyorsa, kişinin günlük hayatını ve fonksiyonelliğini etkilemeye başladıysa, nefes almada zahmet, ellerde ayaklarda titreme, göğüste baskı, baş dönmesi üzere yoğun korku belirtileri yaşıyorsa, bir nedeni olmaksızın daima dert ve kaygı yaşıyorsa, baş edemediği ya da baş etmekte zorlandığı niyet, imaj ve hisler varsa bir ruh sıhhati uzmanıyla görüşerek dayanak alması kişinin ruhsal âlâ olma hali açısından hayli değerlidir.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı