Yaz Alerjilerine Dikkat

Yaz mevsiminde görülen böcek, deniz, havuz, güneş ve besin alerjilerine dikkat çeken Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can bu alerjilerden korunma formüllerini sıraladı.

Yaz sıcağının kendini daha çok hissettirmeye başladığı, açık havada daha çok vakit geçirdiğimiz bu uzun ve güneşli günlerde bahar nezlesi, göz alerjileri yavaş yavaş azalmaya başladı. Fakat bu kere de yaz mevsiminde en çok karşılan güneş alerjisi, böcek alerjisi, deniz, havuz alerjisi ve yaz meyvelerinin neden olduğu alerjiler kapıda bekliyor.

Güneş Alerjisi

Güneş alerjisinin güneş ışığına maruz kalan cilt bölgelerinde kızarıklık, ödem ve kaşıntılı döküntüler ile kendini gösterdiğinin ve hayli rahatsız edici olduğunun altını çizen Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can güneş alerjisiyle ilgili şu bilgileri verdi:

“Bazı beşerler maalesef kalıtsal olarak güneş alerjisine sahiptir. Kimileri ise cildi öbür bir faktör tarafından tetiklendiğinde güneşe hassas hale gelir. Araştırmalar bebeklerde bile görülse de güneş alerjisinin 6-22 yaş arasında daha sık olduğunu göstermektedir. Belirtiler güneşe maruz kaldıktan 6-8 saat sonra ortaya çıkmakta ve hasta güneş ışınlarından uzaklaşınca 24 saat sonra düzelmektedir. Cilt lezyonlarının güneş gören beden bölgelerinde olması güneş alerjisini akla getirdiği için teşhisi öteki alerjilere nazaran daha kolaydır.”

AİD Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can güneş alerjisi için risk faktörlerini şöyle sıralıyor:

• Irk: Herkes güneş alerjisine sahip olabilir, fakat daha açık ciltli şahıslarda risk daha yüksektir.
• Kontak dermatit: Cildimiz evvel bir hususla karşılaşır akabinde güneş ışığına maruz kalırsa güneş alerjisi daha bariz ortaya çıkar. Bu unsurlar çoklukla krem, parfüm, losyon üzere kozmetik eserler ya da pandemi periyodunda çokça kullandığımız dezenfektanlar olabilir. Hatta güneş kremlerinde kullanılan birtakım kimyasallar bile bu tepkiye neden olur.
• İlaçlar: Antibiyotikler ve ağrı kesiciler de dahil olmak üzere birçok ilaç cildin güneşe olan hassasiyetini daha süratli hale getirebilir.
• Ailede güneş alerjisi olması: Ailenizde güneş alerjisi olan biri varsa, güneş alerjiniz olma olasılığınız daha yüksektir.

Güneş Alerjisini Önleme

Prof. Dr. Demet Can güneş alerjisinden korunma yollarını aşağıdaki şekilde sıralıyor:

• Güneş ışınlarının dik geldiği 10.00-16.00 saatleri arasında güneşten kaçınmak.
• Güneşte kalma müddetini günler içinde artırmak.
• Aniden çok uzun mühlet güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınmak gerekir. Birçok insan yalnızca ilkbahar yahut yaz aylarında daha fazla güneş ışığına maruz kaldıklarında güneş alerjisi belirtileri gösterir. Bilhassa hafta sonu, deniz ya da havuzda geçirilen saatlerden sonra yakınmalar artar. Açık havada geçirdiğimiz süreyi kademeli olarak artırmak cildimizdeki hücrelerin güneş ışığına ahenk sağlamasını kolaylaştırır.
• Güneş gözlüğü takmak ve esirgeyici giysiler yani uzun kollu gömlekler giymek ve geniş kenarlı şapkalar takmak cildimizi güneşe maruz kalmaktan muhafazaya yardımcı olabilir. İnce yahut gevşek dokumalı kumaşlar havadar olduğu için tercih edilir fakat ultraviyole ışınları bu kumaşlardan geçebilir.
• SPF’si en az 30 olan geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanmak, şayet yüzüyorsanız yahut terliyorsanız daha sık olarak tekrar uygulamak.

Arı ve Böcek Alerjisi

Yaz tatillerinde daha çok yararlandığımız bahçeler, ormanlık alanlar, plajlar ve hatta mavi seyahatte arı sokması riskinin arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Demet Can “Genel olarak, arılar ve yaban arıları üzere böcekler saldırgan değildir ve yalnızca kendilerini korumak için sokarlar. Arı sokmaları, süreksiz ağrıdan alerjik şoka kadar farklı derecelerde tepkilere neden olur” dedi. Arı sokmasında kişinin her seferinde birebir tepkisi göstermediğini belirten Prof. Dr. Demet Can, “Her seferinde farklı ciddiyette tepki gösterebilir. Hafif tepkide sokma yerinde ani yanma, kızarıklık, hafif şişlik izlenirken orta tepkide çok kızarıklık, giderek artan ödem ve kaşıntı ve düzgünleşme 5 ila 10 gün alabilir. Şiddetli alerjik tepki ise alerjik şoka kadar gidebilen kurdeşen, ödem, nefes almada zorluk, boğaz ve lisanın şişmesi, nabızda bozulma, bulantı, kusma, baş dönmesi yahut bayılma üzere belirtilere neden olabilir. Arı sokmasına karşı şiddetli alerjik tepki gösteren şahısların, bir daha sokulduklarında alerjik şok ya da anafilaksi tablosuna girme riski 25 ila 65 arasındadır” diye konuştu.

Prof. Dr. Demet Can arı ve böcek sokmalarına karşı alınacak ehemmiyetleri aşağıdaki şekilde aktarıyor:

• Dışarıda tatlı içecekler içerken içlerinde arı olup olmadığına dikkat edin. İçmeden evvel kutuları ve pipetleri inceleyin.
• Yiyecek kaplarını ve çöp kutularını sıkıca kapatın. Köpek yahut öbür hayvan dışkılarını temizleyin. (Eşekarısı çekebilir).
• Dışarıda yürürken burnu kapalı ayakkabı giyin.
• Arıları çekebilecek parlak renkler yahut çiçek desenleri giymeyin.
• Arıları kumaş ile cildiniz ortasına sıkıştırabilecek bol giysiler giymeyin.
• Araba kullanırken camlarınızı kapalı tutun.
• Etrafınızda birkaç arı uçuyorsa, sakin olun ve bölgeden yavaşça uzaklaşın. Kovalamaya çalışmak sokmasına neden olabilir.

Deniz ve Havuz Alerjileri nedir? Nasıl Korunur?

Denize girme ve yüzme ile bedende kızarıklık, ödem ve kaşıntı oluyorsa aklımıza çabucak soğuk alerjisi ya da su alerjisi gelmelidir diyen Prof. Dr. Demet Can “Bu şekil alerji durumlarında soğuk denizden kaçınma ya da alerji tedavisi ile yazın rahat tatil yapmak elbette mümkün olabilir. Havuz ise hem soğuk alerjisi hem su alerjisi hem de içindeki klor nedeniyle teneffüs yolu alerjisine neden olabilir” dedi.

Aslında yüzme ve havuz sporları akciğer kapasitesini ve teneffüs işlevlerini arttırdığı için astım hastasına önerildiğinin altını çizen Prof. Dr. Can, şu açıklamayı yaptı: “Yüzme sporu için her mevsimde ve kolaylıkla ulaşılabildiği için yüzme havuzları kullanılmaktadır. Yüzme havuzlarında kullanılan suyu dezenfekte etmek için klor bazlı eserler kullanılmaktadır. Yüzme havuzunu içindeki su tipleri (musluk suyu, deniz suyu, termal su), içindeki dezenfektanlar (klor, brom, ozon, ultraviole), içinde yüzen insanlara ilişkin kimyasallar (aldıkları ilaçlar ve güneş kremleri, losyonlar, kozmetikler, sabunlar üzere ferdî bakım ürünleri) ve salgılar (idrar, ter, tükürük) ile bir ekosistem olarak düşünürsek bu ekosistemde pek çok etkileşim olması kaçınılmazdır. Bu etkileşimler sonucu ortaya çıkan hususlardan biri de klorlama yan eserleridir.”

Havuz suyundaki uçucu klorlama yan eserlerinin konsantrasyonu ne kadar yüksekse, havuz üzerindeki havadaki konsantrasyonları da o kadar yüksek olduğunu belirten Prof. Dr. Can, “Bu ziyanlı yan eserler hem suyun yutulması hem ciltten emilimi hem de havuz üstündeki havanın solunması ile bedene girerler. Müzmin öksürük, nezle hali, astım, ciltte kuruluk, kaşıntı ve beğenilen kızarıklık üzere belirtilere neden olurlar. Bilhassa havalandırması düzgün olmayan kapalı yüzme havuzlarında bu risk daha fazladır. Hatta son çalışmalar, klorlanan açık havuzlarda bile bu riskin olduğunu göstermiştir. Yeni yüzme havuzlarının planlanması sırasında su dezenfeksiyonu için klor türevi olmayan seçenekler dikkate alınmalı, mevcut tesisler için ise aktif havalandırma ve iklimlendirme sistemleri eklenerek ziyanlı klor türevi uçucu bileşiklerin birikmesinin önlenmesine çalışılmalıdır” biçiminde açıkladı.

Yaz Meyveleri ve neden oldukları çapraz reaksiyonlar!

Kavun, şeftali, kayısı, kiraz üzere yaz meyvelerinin hassas bireylerde ciltte kızarıklık, kaşıntı, ödem üzere belirtilere neden olduğunu aktaran Prof. Dr. Can şu noktalara değindi:

“Bazen bu meyveler polen alerjileri ile çapraz tepki gösterdikleri için alerjiye neden olurlar. Aslında polen alerjisi olan hastalar; polenlere benzeri alerjik proteinlere sahip meyveler ve sebzeler tükettiklerinde ağız etrafında ödem, dudaklarda karıncalanma, boğazda kaşıntı üzere alerjik yakınmalarla başvururlar. Oral alerji sendromu olarak da bilinen bu durum tipik olarak bu yiyecekleri taze ve pişmemiş tüketilirse tetiklenir. Çim polenine alerjisi olanlar kivi, kavun, portakal, fıstık, domates, patates ve kabak yediklerinde, ağaç poleni alerjisi olanlarda ise badem, elma, kayısı, havuç, kereviz, kiraz, fındık, şeftali, fıstık, armut, erik ve patates ile çapraz tepki görülmektedir.”

Prof. Dr. Can ayrıyeten, “Alerjinin altın tedavisi alerjenden uzaklaşmaktır. Yaz mevsiminden uzak duramayacağımıza nazaran duyarlılığımız varsa alerjik meyvelerden uzak durulması gerekir” dedi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı