Güneşlenme Hakkında Doğru Bilinen 5 Yanlış

Güneşin tüm cömertliğini sergilediği yaz aylarında gerek ruhsal gerekse fizikî açıdan en yüksek faydayı sağlayabilmek için gerçek vakte ve gerçek doza çok dikkat etmek gerekiyor. Aksi taktirde ziyanlı ışınlar yarar yerine sıhhate önemli şekilde ziyan veriyor! Acıbadem Bakırköy Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Belma Bayraktar “Canlıların ömrünü sürdürebilmesi için çok gerekli olan güneş ışınlarının birçok yararlı ve ziyanlı tesirleri vardır. Güneş değerli bir D vitamini kaynağı olmasının yanında ruhsal açıdan rahatlatıcı, ayrıyeten birtakım deri hastalıklarını tedavi edici özelliğe de sahiptir. Fakat toplumda gözardı edilen birtakım ziyanlı tesirleri, onarılamayan hasarlar meydana getirebilir. Erken cilt yaşlanması, lekelenmeler, kılcal damar genişlemeleri, cilt kanseri gelişimi, katarakt oluşumu bunlardan en bilinenleridir. Bu nedenle güneşin ziyanlı tesirlerinden hasar almadan nasıl korunacağımızı öğrenmeli, yanlışsız bilinen yanlışları gözden geçirmeliyiz.” diyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Belma Bayraktar, toplumda güneşlenme hakkında gerçek bilinen 5 yanlışı anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.

“Tatile gitmeden evvel hafif bronzlaşma beni deri kanserinden korur”: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Dermatoloji Uzmanı Dr. Belma Bayraktar “Bronzlaşma aygıtları dışarıda maruz kaldığımız UV radyasyonundan çok daha fazla ziyanlıdır. Olağan güneş ışığından 2-4 kat fazla UV radyasyonu yayarlar. Bu da deride daha derine işleyerek daha fazla DNA hasarı ve daha yüksek deri kanseri riski demektir. Bronzlaşma aygıtı ile elde edilen hafif bronzluk yalnızca SPF 3-4 kadar bir müdafaa sağlar. Bu da bizim önerdiğimiz asgarî SPF 30 kıymetinin hayli altındadır. Ayrıyeten ister güneşle olsun ister solaryumla hiçbir şekilde bronzlaşmayı önermiyoruz.” diyor.

Bulutlu havalarda ve gölgede güneşten korunmaya gerek yok: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Bulutlar zannedildiği üzere UV radyasyonunu bloke etmez. Dünya Sağlık Örgütü’ne nazaran, UV radyasyonunun yüzde 80’i bulutlardan geçerek yeryüzüne ulaşır. Bu nedenle bulutlu havalarda ve gölgede de güneş esirgeyici kullanmak gerekiyor. Toplumumuzda güneş ışınlarının öğlenden sonra dik gelmediği vakitlerde ziyanlı olmadığı düşünülürken, bu bilgi gerçeği yansıtmıyor. Bu nedenle güneşten korunmaya yönelik tedbirleri almadan dışarı çıkmamak ve güneş ışınlarının yoğun olduğu 10-16 ortası güneşe maruz kalmamak gerekiyor.

“UV maruziyetinin yüzde 80’inin 18 yaş altında olduğunu duydum. 50’li yaşlardan sonra güneşten muhafazaya gerek yok”: YANLIŞ!

DOĞRUSU: UV maruziyetinin yüzde 25’i 18 yaş altında gerçekleşmektedir. Deri kanseri oluşumu ise yalnızca çocukluk çağında oluşanla değil, hayat uzunluğu maruz kaldığımız kümülatif doz UV radyasyonuyla gelişmektedir. Melanom dışı deri kanserlerinin çoğunluğu baş-boyun üzere uzun yıllar güneşe maruz kalınan bölgelerde gelişir. Bu nedenle yaşa bakmaksızın gerek güneşten esirgeyici ile gerekse şapka ve kıyafetlerle kesinlikle güneşten korunmak gerekir.

Koyu derili olanların güneşten korunması gerekmez: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Deri kanserleri beyaz ırkta sık görülür. Siyah derinin cildi güneşten müdafaa tesiri (SPF) ortalama 13,4 iken beyaz derinin 3,4’tür. UV radyasyonu tüm deri tiplerinde DNA hasarına yol açar.Yani hiç bir deri tipi ultravioleye dirençli değildir. Bu nedenle tüm deri tipleri güneşten korunmalıdır. Güneşten korunmak için gerekli tedbirler alındığında (10:00-16:00 ortası güneşe maruz kalmamak, açık hava aktivitelerini güneş ışınlarının yoğun olduğu saatlerde gerçekleştirmemek, geniş kenarlı şapka takmak, açık renk giysiler giymek, UV koruyuculu güneş gözlüğü takmak) melanom ve melanom dışı deri kanseri gelişimi engellenebilir.

Güneş koruyucular ziyanlıdır: YANLIŞ!

DOĞRUSU: Dermatoloji Uzmanı Dr. Belma Bayraktar “Toplumda güneş koruyucularla ilgili, bilhassa deriden emilip kan dolanımına karışıp organlara ziyan vereceği ve hormonal tesirleri olduğuna dair gerçeği yansıtmayan kimi çekinceler bulunuyor. Yapılan araştırmalarda bunları kanıtlayan bir bulguya rastlanılmamıştır. Birtakım güneş koruyucuların içeriğindeki bir unsura alerjisi olanlarda kaşıntılı döküntülere rastlanılabilir.” diyor. Güneşin ziyanlı ışınlarına rağmen, alerjik tesir yapmayan güneş kremlerinin bedenin açıkta olan her yerine, ortada boşluk bırakmadan sürülmesi gerektiğini belirten Dr. Belma Bayraktar şöyle konuşuyor: “Pratik bir tarifle; ortalama bir erişkinde beden için 2-3 yemek kaşığı, yüz ve boyun için 1-2 çay kaşığı kadar uygulama kafidir. Yüzme, terleme sonrası tekrar etmek gerekir. Rastgele bir aktivite olmazsa sekiz saat kalabilir. Güneş kremi, su ile temas etmeden 15-20 dakika evvel sürülmelidir. 6 aydan küçük bebeklerde güneş koruyucular önerilmemektedir.”