“İntermittent Fasting yani aralıklı oruç, ekseriyetle şuurlu olarak çok düşük kalorili beslenmeden kilo kaybetmek isteyenlerin sıklıkla …
“İntermittent Fasting yani aralıklı oruç, ekseriyetle şuurlu olarak çok düşük kalorili beslenmeden kilo kaybetmek isteyenlerin sıklıkla uyguladığı beslenme yaklaşımıdır” diyen İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uzm. Dyt. İrem Aksoy açıklamalarda bulundu.
Aralıklı oruç, genel manada besin alımının hangi vakit aralığında olması gerektiğini belirler. Hasebiyle farklı hallerde uygulanan oruç modelleri vardır. Aralıklı oruç diyetinin en tercih edilen modellerinden bahsetmek gerekirse;
16:8 modeli: 16 saat aç kalmaya odaklanarak yiyecek tüketme vaktini 8 saat ile sınırlayan diyet çeşididir. Bu modele nazaran bireyler kendi ömür biçimlerine nazaran aralıklı oruca başlama ve bitiş saatlerini ayarlayabilmektedirler. Örneğin; 19:00-11:00 arasında su, maden suyu, şekersiz çay, kahve üzere kalorisiz içecekler haricinde diğer besin alımının yapılmamasıyla birlikte aralıklı oruç sürdürülebilir. Aslında bedenin biyolojik saate uygun tertipli ve kusursuz bir çalışma sistemi vardır. Aralıklı orucun bu modeli de bireylerde beslenme rutini oluşturarak gerçek besini yanlışsız vakitte almasıyla sirkadiyen ritme takviye olmaktadır. 16:8 aralıklı oruç diyeti, en çok tercih edilen ve en sürdürülebilen modeldir.
5:2 modeli: Bu modelde bireyler haftalık olarak diyet planlamalarını yaparlar. Haftanın 5 günü bireylerin muhtaçlığı olan kalori ile beslenmeleri, öbür 2 gün ise çok düşük kalori ve 16:8 modeline uygun olarak beslenmeleri gerekmektedir.
24:1 modeli: Haftada bir defa 24 saat boyunca hiçbir besin alınmadan yalnızca kalorisiz içeceklerle sürdürülebilen diyet modelidir. Son öğünden itibaren 24 saat müddetince hiçbir kalori alımı yapılmadan uygulanır. Öbür günlerde ise olağan diyet programına devam edilir.
Aralıklı oruç diyetinin avantajları nelerdir?
Aralık oruç diyetinde, besin alımının makul vakitler içerisinde olması unsuruna bağlı kalındığı için dolaylı olarak kalori kısıtlaması da mümkün olabilmektedir. Bu nedenle negatif güç istikrarına sahip bir diyet uygulandığı için kilo kaybı da sağlanabilmektedir.
Yapılan çalışmalarda aralıklı oruç diyetinin düşük kalorili diyetlere nazaran daha yeterli tolere edilebildiği ve daha sürdürülebilir olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle bireylerin hayat stillerine uyumlu hale gelebilmesi ve sirkadiyen saate dayanak olması bu diyet modelinin muvaffakiyetini ve sürdürülebilirliğini artırmaktadır. Birtakım çalışmalar, aralıklı oruç diyeti uygulayanların obezite ve karaciğer yağlanması riskinin azalması sonucunu, gece beslenme döngüsünün ortadan kaldırılmasıyla ilişkilendirmiştir.
Aralıklı oruç diyetinin avantajlarının yalnızca kilo kaybı ile hudutlu kalmadığı düşünülmektedir. Yapılan çalışmalara nazaran, aralıklı oruç diyetinin 3 modeli de bireylerin glikoz, insülin, trigliserit ve total kolesterol düzeylerindeki olumlu değişimlerle ilişkilendirilmiştir. Hasebiyle bu parametrelerin düzeylerinin olağan aralıkta olması birtakım kronik hastalıkların risklerinin azalmasına katkı sağlayabilir.
Aralıklı oruç modeli sebebiyle beslenme ihtiyacının makul bir sistemde olmasının fizikî aktivite ve uyku tertibini de olumlu manada etkileyebildiği sonucu vurgulanmaktadır.
Aralıklı oruç diyetini herkes uygulayabilir mi?
Hamile ve emziren anneler, organ yetmezliği olanlar, yeme bozukluğu ve hipoglisemisi olanların aralıklı oruç diyeti yapmaları önerilmez. Obez, fazla kilolu yahut olağan kilolu sağlıklı bireyler bu diyet modellerini yapmalarında sakınca yoktur. Lakin diyete başlamadan evvel beslenme uzmanı ve doktor denetiminde değerlendirilme yapılmasında yarar vardır.
Aralıklı oruç diyetinde hür vakit dilimlerinde bütün besinler tüketilebilir mi?
Serbest vakit dilimleri sıhhatsiz ve diyete uygun olmayan besinlerin de tüketileceği manasına gelmemektedir. Aralıklı oruç diyetinde dikkat edilmesi gereken en değerli kural budur. Paketli ve işlenmiş besinler, alkollü içecekler, yağda kızartılmış-aşırı yağlı besinler, fazla şekerli-yüksek karbonhidratlı yiyecek ve içecekler diyet programında yer almamalıdır. Aslında kilo kaybetmek isteyenlerin negatif güç istikrarı yaratabilecek seviyede kaloriyi Akdeniz tipi sağlıklı bir beslenme programıyla muhakkak vakit diliminde uygulamasıdır.
Bu diyet modeli kesin olarak kilo kaybı sağlayan sağlıklı bir diyet midir?
Bütün diyet modelleri üzere bu diyetin de yararlarından ve zararlarından kesin olarak bahsetmek hakikat olmaz. Zira yapılan çalışmaların güvenilirliği ve sonuçları bunu belirlemede çok kıymetlidir. Bu diyet modeliyle ilgili birçok çalışma yapılmış ancak sonuçlardan kesin olarak kelam etmek için ulaşılan datalar yetersizdir. Hasebiyle ömür üslubunuza uygun ve bir beslenme uzmanı denetiminde uygulayacaksanız denemenizde sakınca yoktur. Uygulama sürecinde rastgele bir sağlık sorunu yaşamadıysanız diyeti uygulamaya devam edebilirsiniz.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
